ئیحسان ئامێدی
بەرپرسێ ناڤەندا خانی یا رەوشەنبیری و راگەهاندنێ
پشتی هەشت سالێن دابرینێ جارەکا دی گوڤارا مەتین هاتەڤە و کەفتە بەر دەستێ خاندەڤانێن هێژا. هەژمارا (٢٣٣) یا کۆڤارا مەتین ل دەستپێکا هەیڤا ئادارا ٢٠٢٣ ب ناڤەرۆکەکا پڕی بابەتێن باش و ب ستایلەکێ جوان و ب دیزاینەکا رێکوپێک وەکو کۆڤارەکا روشەنبیریا گشتی ژ لایێ ناڤەندا خانی یا روشەنبیری و راگەهاندنێ و دەستەکەکا نوی یا نڤیسەران ڤە هاتە بەرهەڤکرن و چاپکرن و بەلاڤکرن.
مەتین ئەو زنجیرا چیایێ دکەڤیتە باکورێ پارێزگەها دهۆکێ، ژ رویبارێ رویێ شین ژ رۆژهەلاتی تا رویبارێ خابویری ژ رۆژئاڤا درێژی ل هەمبەری زنجیرا چیایێ گارە ههیە، ب درێژاهيیا هەمی دەڤەرا ئامێدیێ هەیە، ب سەدان گوند و گەلی و کانی و رویبارا هەمبێز دکەت، جهێ ژیان و پاراستنا مروڤ و گیانەوەرانە، وارێ جوانیێ و سەیرانایە، ژێدەرێ بەروبومێ چاندنێ يێ سروشتى یە، هێلین و هەشارا پێشمەرگەیە، گوڕەپانا شەڕێن ب ناڤ و دەنگە، شەڕێ گەلیێ مزیرکا دژی ئنگلیزی ل سالا ١٩١٩ێ و شەڕێ مەتینا ل سالا ١٩٦٣ێ ل سەردەمێ شۆرەشا ئەیلولێ، پشتی هنگی تا سالا ١٩٧٠ێ چیایێ مەتینی ژ ئامێدیێ تا بامەڕنێ بۆ بەروکەیەکێ شەڕی دژی داگیرکەران، ب دەهان داستان و شەڕێن دی ل سەردەمێ شۆرەشا گولانێ، وەکو شەڕێ سەرێ ئامێدیێ و شەڕێ سەرێ ئەرەدنا و داستانا سۆتکێ و بامەڕنێ و کانی ماسێ و دێرەلۆکێ و … هتد. هەردەم بارەگایێن هێزێن پێشمەرگەيی لێ هەبوونە، هەروەکو بارەگایێ لقێ ئێک ژ سالا ١٩٨٣ حهتا ١٩٨٨ێ ل وی چیایی ل زێوەشکان زێدەباری چەندین بارەگایێن دی.
ژ بەر گرنگیيا ڤی چیای و مێژویا وی یا پڕ سەروەری، ل سەردەمێ شۆرەشا ئەیلولا نيشتمانی، لقێ ئێکێ پارتی دیموکراتی کوردستان؛ وەشانەک ب ناڤێ مەتین بەلاڤکر و ل سەردەمێ شۆرەشا گولانێ جارەکا دی ل سالا ١٩٨١ێ لقێ ئێکێ پارتی، بەلاڤۆکەکا ههیڤانە ب ناڤێ مەتین دەرئێخست، ئەڤ بەلاڤۆکە یا بەردەوام بوو تا ئەنفالێن ڕەش ل سالا ١٩٨٨ێ، پشتی سەرهەلدانا باشورێ کوردستانێ ل بهارا ١٩٩١ێ جارەکا دیتر، لقێ ئێکێ پارتی؛ گەڕا سیێ یا مەتین وەشاند و ڤێ جارێ وەکو گوڤارەکا سیاسی و رهوشەنبیری چاپ و بەلاڤکر، ڤێ خولێ ڤەکێشا، پاشی بۆ ماوەیەکی راوەستا ڤە، حهتا جارەکا دیتر ژ لایێ پارتی ڤە، درێژی پێدایە ڤە ب ناڤێ گەڕا چارێ، بۆ ماوەیەکی ڤەکێشا و هاتە ڕاگرتن ڤە.
هەلبەت خەلکێ پارێزگەها دهۆکێ یێ پێدڤی پتر ژ كۆڤارەک و رۆژنامەیەکێ یە، لەوان ب پێدڤی هاتە دیتن؛ کو جارەکا دی كۆڤارا مەتین بهێتە دەرئێخستن ڤە، ڤێ جارێ ناڤەندا خانی یا رهوشەنبیری و ڕاگەهاندنا پارتی ئەڤ ئەرکە ب ستۆیێ خۆ ڤە گرت و ب وێ بەرپرسیاریێ رابوویە، هیڤى یە بشێت بەردەوامیێ بدەتە دەرئینانا وێ وەکو كۆڤارەکا رهوشەنبیریا گشتی يا ههيڤانه، د خزمەتا خەلکێ پارێزگەها دهۆکێ و کوردستانێ دا. هەلبەت خاندن خوارنا مێشکى یە، گەلەک گرنگ و پێدڤى یە بۆ خودان هۆشی ژ بۆ زێدەکرنا زانینێ و دەولەمەندکرنا رهوشەنبیریێ، كۆڤار ژی مل بملێ رۆژنامهيێ و کتێبێ و ئالاڤێن دی یێن چاپ و بەلاڤکرنێ، رۆلەکێ سەرەکی دبینن بۆ گەهاندنا پەیاما زانین و تێگەهشتن و رهوشەنبیریێ.
كۆڤارا مەتین؛ كۆڤارەکا رهوشەنبیريیا گشتى یە، جارەکا دی خۆ ل مەیدانا رهوشەنبیریێ دبینیتە ڤە و یا رژدە بەردەوام بیت ل سەر ڤێ رێبازێ دخزمەتا نڤیسەر و رهوشەنبیر و خەلکێ دەڤەرێ و کوردستانێ دا.
مەتین چیایەکێ مەزن و جوانە، وارێ کۆمەکا مەزنا خەلکێ دەڤەرێ یە، جهێ هاڤینگەهـ و گەشتوگوزار و سەیرانانە، پتريیا پێشمەرگەیێن دەڤەرێ ل سەردەمێن شۆرشێن گولانێ و سەرهلدانێ لێ بوینە مێهڤان و لێ ڤەحەویاینە، هەروەکو كۆڤارا مەتین ژی ديرۆكهکا باش هەیه و رۆلێ خۆ د بزاڤا رهوشەنبیریيا دەڤەرێ دا گێرايی، جهێ خۆ د ناڤ دلێ ڤی خەلکی دا چێکری، چاوا حەزا خەلکی بۆ دیمەنێن مەتینی هەیە، وەسا حەزا خواندەڤانان بۆ بابەتێن كۆڤارا مەتین هەیە، ئەڤە حەزا کوردستانێ یە، ژێیاتیيا نەتەوەيی و نيشتمانى هەبوویە و یا هەيی و دێ هەر هەبیت، كۆڤارا مەتین ژی، ب دەستێن حەزژێکەرێن گەل و وەلاتی دێ کەڤیتە بەر دەستێن خۆشتڤي یێن گەل و وەڵاتی.