گۆڤارا مەتین گۆڤارا مەتین
زەکى ئەبابەکر محۆ
سوکرات (٤٧٠ ب. ز. ــ ٣٩٩ ب. ز.) ب ئاڤاکەر و بابێ میتۆدا فێرکرنێ و فێربوونێ دهێته هەژمارتن، ئەو میتۆدا ب ڕێکا پرسیارکرنێ ب ڕێڤە دچيت. د میتۆدا سوکراتی ده، زنجیرەیەکا پرسیارێن بنیاتى و ل دووڤ ئێک دهێنە کرن، پێخەمەتى دیارکرنا خالێن لاوازييا هزرێ، کێمییا زانینێ، دەرئەنجامێن شاش و مگرتییێن خەلەت.
ل پەى میتۆدا سۆکراتى، مامۆستا ل دووڤ وێ ڕێکا کلاسیک ناچت یا ژ قوتابییان دخوازت بابەتان ژبەر بکن، کتێبێن خواندنگەهێ ب تنێ بخوینن، گوهدارییا وانەیان بکن و د ئەزموونان ده ئامادە ببن؛ بەلکۆ د میتۆدا سوکراتی دە مامۆستا دێ هندەک پرسیاران ئازرینت دا پێ هاریکارییا قوتابییان بکت، کو قوتابى پێ هزرا خوە باشتر و کوورتر بکن، ژ هزرکرنەکا ئاسایی بەر ب هزرکرنەکا ڕەخنەیى بچن، تێگەهشتنەکا باش ل دۆر وان هزر و بابەتێن دئێنە گەنگەشەکرن ل نک وان پەیدا ببت. ڤێجا ل پەى میتۆدا سوکراتى چ دووماهى بۆ پرسیارێن دئێنە ئازراندن نینن، ئەوێ ڤان پرسیاران دهاڤێتە مەیدانێ ل چ بەرسڤێن ڤەبڕ ژى ناگەڕت؛ بەلکو مەرەم ژ پرسیارکرنێ ئەوە مەژى پێ چالاک ببت و د وارێ هزرکرنێ ده ڕۆلێ خوە بگێڕت.
ل پەى میتۆدا سوکراتى ئەم دکارن بێژن شۆلێ مامۆستاى ئەوە هاریکار و پشتەڤانێ قوتابى بت ، دا قوتابى بشێت جارەکا دى هزر و دیتنێن خوە کۆم بکتەڤە و هندەک هزرێن نوى ل سەر ئاڤا بکت. ئانکو د میتۆدا سوکراتی دە مەرەم ژ پسیارکرنێ ئەو نینە ئەم ئاستێ مەعریفى یێ قوتابى بزانن؛ بەلکو مەرەم ژێ ئەوە ئەم قوتابى پال بدن ئاستەکێ نوى یێ مەعریفى و هزرى ل نک خوە پەیدا بکت.
پەرویز زاڕع Zare Pervaiz و جایاکاران موکوندان Jayakaran Mukundan دو ڤەکۆلەرن، د ڤەكۆلينه‌كا خوە دا ددنە دیارکرن ، کو گرنگە مامۆستا بۆ قوتابییان دیار بکت، مەرەما ل پشت پرسیارکرنێ نە ئەوە ڕەوشەک دروست ببت، ئەم تێدە بڕیارێ ل سەر ئێکدو بدن؛ بەلکۆ مەرەما سەرەکى دپشت پرسیار کرنێ ڕە ئەوە، ئەم هاریکاربن قوتابى هەلوێست، بیروباوەر، زانین و لۆژیکا کو ل نک وى هەیە پشکنین و تێست بکت.
شێوازێن پرسیارکرنێ د میتۆدا سوکراتی دە:
د میتۆدا سوکراتی دە شێوازێن پرسیارکرنێ ب ئاوایێن جوداجودا هەنە. ئۆڤەرهۆلسەر ژ ( بلۆم، ١٩٥٦)ێ و (ساندرز، ١٩٦٦)ێ حەفت شێوازێن پرسیارکرنێ ڤەدگوهێزت و ب ڤى ئاوایى ڕێز دکت: پرسیارێن بیردانکێ، پرسیارێن گوهۆڕینا دیتنێ، پرسیارێن شرۆڤەکرنێ، پرسیارێن بجهئینانێ، پرسیارێن شیکارکرنێ، پرسیارێن سەنتەزى و پرسیارێن هەلسەنگاندنێ، ل خوارێ ژى ئەم دێ ڤان شێوازێن پرسیارکرنێ هندەکێ شرۆڤە بکن:
پرسیارێن بیردانکێ (Memory Questions):
ب ڕێکا ڤى جۆرێ پرسیاران مامۆستا دێ ژ قوتابى خوازت جارەکا دى پێزانینێن د مەژییێ وی ده هاتینە هلگرتن ل بیرا خوە بینتەڤە. ئان ژى هەما ئەو پێزانینێن ل نک قوتابى هەى بهێنە ئازراندن دا کار پێ بهێتە کرن، نموونە ژى ل سەر ڤى جۆرێ پرسیارێ ئەوە تو بپرسى:
أ/ دووماهیک جار کەنگى بوو دەمێ ئەڤ ئاریشە هاتییە ڕوودان؟
ب/ دەمێ ئاریشەیێ ڕوودایی تە چ کربوو ؟
پرسیارێن گوهۆڕینا دیتنان (Translation Questions):
مەرەم ب گوهۆڕینێ ئەوە کو دبت ئەڤ جۆرێ پرسیاران دیتنێن قوتابییان ل هەمبەرى مژارەکا دەستنیشانکرى بگوهۆڕت، ژ بەر کو ل بەرى هنگێ قوتابى خودانێ هندەک پێزانینێن دەستنیشانکرى بوو، لێ پشتى گەنگەشە و دانوستاندن ل سەر مژارێ هاتییە کرن، هندەک پێزانینێن نوى هاتنە مەیدانێ، ئەوان پێزانینان دیتن و هزرەکا نوى ل نک قوتابى پەیدا کر. نموونە ل سەر ڤى جۆرێ پرسیارێ ئەوە تو بێژى:
أ/ ئەرێ ئەو مژارە ( تێگەهە) ل نک تە چ ڕامانێ ددت؟
ب/ هەڤالێ تە، ئەوێ ل ساڵا بۆرى بابەتەک ل دۆر ڤێ مژارێ پێشکێش کرى، دیتنا وى ل سەر ڤى بابەتى چیە؟
ج/ ئەم دێ چاوا شێين ب ڕەنگەکێ زەڵال د ڤێ مژارێ بگەهن؟
ئەها ب ڤى ڕەنگى مامۆستا دکارت، ب ڕێکا ڤان پرسیاران ئەوێ ڤالاهییا کو د هزرا قوتابی دا هەى تژى بکت و بگەهینيتە ئارمانجێ، بێ بەرسڤا قوتابى بدت و دیتنا خوە بدتە دیارکرن.
پرسیارێن شرۆڤەکرنێ (Interpretation Questions):
ئەڤ جۆرێ پرسیاران دێ هاریکارییا قوتابییان کت، وان پەیوەند یێن دناڤبەرا ڕاستییان، پێناسەیان، بوهایان و دەستهلییاندە هەنە ببينت، ئانکو دەمێ قوتابى ب شیانێن خوە پشتى پرسیار ژێ دهێنە کرن دگەهتە ڤەدیتنا ڤان پەیوەندییان، ئەو هنگێ پتر و باشتر فێر دبت. ئەگەر ب گۆتنەکا دى بدنە دیارکرن ئەم دکارن بێژن ژ بۆ ئازراندنا پرسیارێن شرۆڤەکرنێ مامۆستا دکارت دو هزران د ئێک پرسیارێ دە بئازرینت، پاشى ژ قوتابى بخوازت ئەوان پەیوەندییان ببینت و ئاشکەرا بکت یێن کو د ناڤبەرا وان دە هەنە. نموونە ل سەر ڤى جۆرێ پرسیارکرنێ:
أ/ چیرۆک و کورتە چیرۆک د چ تشتان ده وەکهەڤن؟
ب/ چ پەیوەندى د ناڤبەرا ڤۆلکان و پیڤەلەرزان دە هەیە؟
ج/ ژ چ ڕوویەکێ ڤە زیانێن ڤۆلکان و پیڤەلەرزان وەکهەڤن؟
پرسیارێن بکارئینانا شیانان (Application Questions):
ئەڤ جۆرێ پرسیاران دئێتە کرن دا شیانێن قوتابییان پێ بهێنە ئازراندن، پێخەمەتى چارەسەرکرنا ئاریشەیەکێ، پرسەکێ ئان ژى مژارەکێ. نموونە ژى ل سەر ڤێ جۆرێ پرسیارێ ئەوە تو بێژى:
أ/ دەمێ په‌ژييا کوڕۆنایێ ب سەر مە دا گرتى و ئەم دمال دە مایین، تە چاوا بێ مامۆستا دخواند؟
ب/ ئەگەر ڕەوشەکا دى وەکو یا کورۆنایێ پەیدا ببت، پێنگاڤێن تە یێن نوى دێ چ بن وەکو سەرەدەرى؟
هەژى گۆتنێیە، مامۆستا دکارت ب ڕێکا هەڤئاوایێن ڤان پرسیاران، قوتابى پال بدت د پێنگاڤ و پێڕابوونێن خوە ده ڕۆن و زەلال ببت و بزانت دێ چاوا سەرەدەرییێ ل گەل ئاریشەیان کت.
پرسیارێن شیکارى (Analysis Questions):
ل ڤێرێ پرسیارکرن ب مەرەما پرتپرتکرنا مژارێ دئیتە کرن، ئانکو پرسیار دئێتە کرن دا کو قوتابى بشێت وێ مژارا دەستنیشانکرى پرتپرت بکت و شیکار بکت و پاشى سەرەدەرییێ ل گەل بکت. ئەڤ جۆرێ پرسیاران دێ قوتابى پالدت ب هوورى و ب هشیارى سەرەدەرییێ بکت، ژ پێخەمەتى ب دەستڤەئینانا ئەنجامەکێ لۆژیکى. پرسیارێن شیکارى تەکەزێ ل سەر ڕاستییا ئەنجامان دکت، پشتبەستنێ ل سەر بەلگەیێن موکوم و گونجایی دکت. نموونە ل سەر پرسیارێن شیکارى ئەوە مامۆستا بپرست:
أ/ ب دیتنا تە، چ ئەگەرە ئەڤ ئاریشە (……) پەیدا دبت؟
ب/ چ بەلگە ل نک تە هەنە کو چارەسەرکرنا ڤێ ئاریشەیێ دێ ب ڤى ڕەنگى بت؟
ج/ ئەرێ هندەک ڕەوشێن دى هەنە ببنە هاریکار کو ئەڤ ئاریشە باشتر لێ بێت؟ ئان ژى چ ڕەوشەک هەیە ئەڤێ ئاریشەیێ خرابتر لێ بکت؟
پرسیارێن دانانێ (توليف)ێ (Synthesis questions):
د ئەڤى جۆرێ پرسیاران دە، قوتابى دئێتە پالدان کو هندەک چارەسەرى، دیتن و هزرێن نوو پێک بینت و بئافرینت. ئانکو گرنگە مامۆستا بەرى وەختى چو بەرسڤان د سەرێ خوەدا جهگیر نەکت کو دێ ژ قوتابییان ئێتە زانین؛ بەلکو ب ڕێکا پرسیاران دبت هزرەکا نوو، چارەسەریەکا نوو پێک بێت، کو ژ وێ هزر و چارەسەرییا بەرى نها هەیى باشتر بت. ڤێجا، ب ڕێکا ڤى جۆرێ پرسیارێ، مامۆستا دێ بزاڤێ کت قوتابى پال بدت ببتە خودانێ هزرکرنەکا نوو و جودا، کو بەرسڤێن هەڤگونجایى پێکڤە گرێ بدت، دا پێ بەرسڤەکا نووپێکهاتى پێشکێش بکت. نموونە ل سەر ڤى جۆرێ پرسیارکرنێ ئەوە تو بێژى:
أ/ د ڕەوشێن هۆسا دە، چ ڕێکێن دى ژ بلى ڤێ ڕێکێ هەنە مرۆڤ ب کار بینت ژ بۆ چارەسەرییەکا باشتر؟
ب/ ئەرێ ما ئەو بەرسڤێن نها یێن کو ل بەر دەستێ مە هەنە، تێرا هندێ هەنە ئەم ئێدى ل سەر ڤێ مژارێ ڕانەوەستن؟
پرسیارێن هەلسەنگاندنێ (Evaluation Questions):
ل ڤێرێ پرسیار دئێنە کرن دا قوتابى بشێت بریارەکا د جهێ خوەدا بدت، بریاردان ژى دێ هنگێ د جهێ خوەدا بت دەمێ ل سەر بنیاتێ هندەک پیڤەرێن دەستنیشانکرى بێتە دان. نموونە ل سەر ڤى جۆرى ئەوە تو پرسیار بکى:
أ/ د خواندنا خوە ده تە دڤێت چ ب دەست تە بکەڤت، و ببیە چ؟
ب/ ئەرێ سەرکەفتنا د خواندنێ ده ل نک تە چ ڕامانێ ددت؟
ل دووماهیکێ من دڤێت بێژم کو میتۆدا سوکراتى ب ڕێکا کۆمەکا پرسیارێن جوداجودا ب ڕێڤە دچت، هندەک جاران ژى پرسیاران پێک دئینت دا پێ بگەهتە ئارمانجێن دەستنیشانکرى. د میتۆدا سوکراتی دە پتر تەکەز ل سەر پرسیارێن شیکرنێ، سەنتەزى و يێن هەلسەنگاندنێ دئێتە کرن؛ چونکو ب ڕێکا ڤان هەر سێ پرسیاران بلندترین ئاستێ پرۆسێسا مەعریفى دئێتە ئازراندن. میتۆدا سوکراتى ڤان پرسیاران دئازرینت دا پێ ژ مۆدێلا کلاسیک یا کۆمکرنا پێزانینان دەرباز ببت و تەکەزێ ل سەر تەمامکارى (integration) و سەنتەزىیێ (synthesis) ژ ژێدەرێن جوداجودا بکت.
پولینکرنا پرسیاران د میتۆدا سوکراتیدە (Socratic Questioning Taxonomy)
گرنگە مامۆستا پرسیارێن خوە ل پەى هندەک پیڤەران پولین بکت، کو ئەو پیڤەر ببنە هاریکار پرسیارێن دئێنە کرن ئارمانجا خوە بهنگێڤن. ئێلدەر و پاول د ڤەکۆلانەکا خوە ده حەفت پیڤەران بۆ پۆلینکرنا پرسیاران د میتۆدا سوکراتی دە ددنە دیارکرن. ئەڤ هەر حەفت پیڤەرە دبنە هاریکار کو ئەو بەرسڤێن دئێنە دان ئارمانجا خوە بگەهینن، ڤێجا ل ڤێرێ ئەم ژى دێ بزاڤێ کن وان هەر حەفت پیڤەران ب ئاوایەکێ زەلال جارەکا دى دارێژنەڤە:
- پیڤەرێ زەلالییێ (Clarity): مەرەم ژێ ئەوە، ئەو پرسیار وەسا بێتە داڕێتن کو بەرسڤا وان یا ڕۆن و زەلال بت؛ چونکو پرسیارا مژەوى دێ بەرسڤەکا مژەوى بەرهەم ئینت. ئانكۆ پرسیار ژ قوتابى بێتە کرن زەلالتر بەرسڤێ بدت، بۆ نموونە: ئەرێ تو دکارى ئەڤێ بەرسڤا خوە پتر زەلال بکى؟
- پیڤەرێ هووراتییێ (precision): ئانکو دێ پرسیار ژ قوتابى ئێتە کرن ب ڕەنگەکێ هوورتر هزرا خوە بگەهینت و پتر هوورکارییان دیار بکت. نموونە: ئەگەر زەحمەت نەبت تو دکارى پتر هوورکارى و پێزانینان بدى؟
- پیڤەرێ ڕێکوپێکییێ (Accuracy): ل ڤێرێ دێ پرسیار ل سەر ڕێکوپێکى و ڕاستگۆییا دیتن و بۆچوونان ئێتە کرن. نموونە: چاوا ئەم دێ پشتڕاست بن کو ئەڤ پێزانینە د دورستن؟
- پیڤەرێ گونجاتییێ (Relevance): پرسیار دێ پتر پووتەیى ب گونجاندنێ دت، ئانکو گرنگە تەرکیز ل سەر هندێ بێتە کرن، کو ئەو بەرسڤ و هزرێن دئێنە پێشکێشکرن دگونجایى بن ل گەل وێ ئاریشەیێ یا کو پرسیار ل سەر هاتییە کرن. نموونە: تو دکارى وێ گرێدانێ ئاشکەرا بکى یا ددتە دیارکرن، ئەڤ هزرێن (چارەسەرییێن) هاتینە پێشکێشکرن ل گەل پرسیارێن هاتینە کرن دگونجن؟
- پیڤەرێ کووراتییێ (Depth): مەرەم پێ ئەوە تو کوور هزر د پرسیارکرنێ دە بکى و بزانى، کا ئەو پرسیارێن دئێنە ئازراندن هندەک بەربەست بۆ هەنە، ئان ژى ل سەر هندەک ئالۆزییان ڕادوەستن. نموونە:
- ئەرێ بەرسڤ ل سەر ڤێ پرسیارێ یا ب زەحمەتە؟
- چ تشتە ئەڤێ پرسیارێ ل بەر تە ب زەحمەت دئێخت؟
- پیڤەرێ فرەهییێ (Breadth): ئانکو ئەم گەنگەشە و دانوستاندنا خوە ب بەرفرەهى ب ڕێڤە ببن، و پشتڕاست ببن کو هەر کەسەک دیتن و نێڕینێن دئێنە گۆتوبێژکرن ل بەرچاڤ وەردگرت. نموونە:
- ئەرێ ئەو هەموو نێڕینێن هەڤدژ ب ئاوایەکێ بەرئاقل هاتنە پشکنین کرن؟
- چ نێڕینەک گرێدایى بابەتى هەیە و د ڤێ گەنگەشەییێ دە نەهاتییە وەرگرتن؟
شێوازێ کارکرنێ
ل دەستپێکێ، مامۆستا دێ بزاڤێ کت بابەتەکى ژ کتێبێ هەلبژێرت، پاشى دێ ل گەل قوتابییێن خوە ل دۆر وى بابەتى ئاخڤت، دا خوە ئامادە بکن ژ بۆ ئەنجامدانا سمینارەکێ ل دۆر بابەتێ هاتییە دەستنیشانکرن، هەروەسا مامۆستا دێ بۆ قوتابییێن خوە دتە دیارکرن کو ئەو سمینار ژى دێ ل دووڤ میتۆدا سوکراتى ب ڕێڤە چت.
مە ل ڤێرێ وەکۆ نموونە کتێبا کاڕامەییێ یا پۆلا نەهێ هلبژارت، ژ بابەتێن وێ ژى مە میانڕەوەى هلبژارت دا ببتە بابەتێ دانۆستاندنێ ل پەى میتۆدا سۆکراتى. هەژى گۆتنێیە، گەنگەشە دێ ب ڕێکا هندەک پرسیاران ئێتە ئازراندن کو ل بەرى هنگێ مامۆستایی ئەو پرسیار ئامادە کربن. گرنگە هەموو قوتابى د گەنگەشەیا ڤێ سمینارێ ده پشکدار ببن. هەروەسا مامۆستا دێ ڕێنمایێن سمینارێ ژى بۆ قوتابییان دتە دیار کرن، کو ئەو ڕێنما ژى ژ چەند خالان پێک دئێن، وەکو:
- ڕێز ل بیروبۆچوونێن جودا بێتە گرتن.
- نابت د بەرسڤدانێ دە چ قوتابى هەستێ ئێکدو بریندار بکن.
- گرنگە گوهدارییا بەرسڤێن جوداجودا بێتە کرن، چونکو مە د گەنگەشەیێ دە چ بەرسڤێن ڤەبڕ نینن.
- ب ڕێڤەبرنا سمینارێ ئەرکێ مامۆستاییە، لێ دەستنیشانکرنا بەرسڤا دووماهیکێ ل سەر گەنگەشەیێ و دانوستاندنێ ڕادوەستت، نە مەرجە ژى ئەم ب ڕێکا سمینارێ بگەهنە ئەنجامەکێ وەکهەڤ.
ژ بۆ کو میتۆدا سوکراتى ل نک مامۆستایى پتر ڕۆن و زەلال ببت، مە ل بەرە ئەم ئاوایێ کارکرنێ ل گەل میتۆدا سوکراتى د چار پێنگاڤان دە کۆم بکن، ب ڤى ئاوایێ ل خوارێ دیار:
پێگاڤا ئێکێ: ئامادەکرنا سمینارێ
د ڤێ پێگاڤێ دە، مامۆستا دێ بابەتێ سمینارێ هلبژێرت و بۆ قوتابییان دتە دیارکرن. ڕەنگە ئەڤ بابەتە دو ئان سێ لاپەر ئان ژى پتر بن. بۆ نموونە، ژ لاپەرێ ١٥ هەتا ٢٣ ئەرکێ قوتابییانە و دێ بتە بابەتێ سمینارا مە یا بهێت. دبت ژى کو بابەتى گەلەک چق و لق ژێ بچن، مامۆستا دشێت وان چق و لقان ژى بۆ قوتابییان دەست نیشان بکت، یێن کو بابەتى زەنگین دکن. هەر وەسا ژ بۆ کو سمینار پتر گەرم ببت و ب مەرەق بکەڤت، مامۆستا دشێت هندەک خالێن گشتى بدتە قوتابییان کو تەرکیزەکا باش ل سەر بکن دەمێ خوە بۆ سمینارێ ئامادە دکن. مەرەم ژ ڤێ ئێکێ ئەوە کو هندەک قوتابى هەنە نزانن دێ چاوا خوینن و خوە ئامادە کن. ڤێجا ئەگەر مامۆستا هندەک خالان بدتە دیارکرن کو هاریکارییا وان بکت ، ئەو کارەکێ باشە. هەروەسا گرنگە دەم و جهـ و هەژمارا قوتابییێن پشکدار ژى بێنە دیارکرن.
پێگاڤا دویێ: بەرى سمینارێ
بەرى قوتابى بکەڤنە د ناڤ سمینارێ دە، گرنگە هەر ئێکێ ئارمانجەکا تایبەت هەبت. بۆ نموونە، دبت ئارمانجا قوتابییەکێ ئەو بت ب سەر ئاوایێ دانوستاندنێ هلببت، ڕەنگە قوتابییەکێ دى دڤێت پتر گوهدارییێ بکت دا پێ شارەزا ببت دێ چاوا پرسان ئازرینت و بەرسڤان پێشکێش بکت. قوتابى ژى هەیە کو پێزانینێن باش ل سەر بابەتى هەنە، لێ ژ بەر کو تێهنییێ پێزانینانە ئەو حەز دکت ڕا و بۆچوونێن هەڤالێن خوە ژى بزانت.
هەروەسا گرنگە مامۆستایى ژى ئارمانجا خوە هەبت، بۆ نموونە ئارمانجا سەرەکى ئەو بت کو قوتابى ب ڕێکا ئازراندنا پرسیاران فێری ڤەدیتنا چارەسەرییان ببن، ژ بۆ پشکداریکرنێ گرنگە قوتابى دەستێ خوە بلند بکت و پشتى دەرفەت بۆ دئێتە دان باخڤت، ئارمانجەکا دى ئەوە کو سمینار بێ ئاریشە و هەستبریندارکرن ب دووماهى بێت. هەروەسا گرنگە مامۆستا قوتابییان تێ بگەهینت کو ڕێزگرتن ل کەسێ بەرامبەر خالەکا سەرەکییە، دڤێت هەر کەس ل بەر چاڤ وەربگرت. خالەکا دى ژى یا گرنگ ئەوە کو مامۆستا ئاوایێ ڕوونشتنا قوتابییان ل سەر شێوەیێ نیڤ بازنەیى دەستنیشان بکت، ئان ژى ل سەر شێوازێ پیتا U)) یا ئینگلیزى. مەرەم ژ ڤێ چەندێ ئەوە مامۆستا بکارت سەروچاڤێن هەموو قوتابییان ببینت د دەمێ دانوستاندنێ دە.
پێگاڤا سێیێ: د دەمێ سمینارێ دە
ل ڤێرێ مامۆستا دێ بزاڤێ کت وان پرسیارێن هاتینە دانان ژ قوتابییان بکت. گەلەک گرنگە پرسیارا دەستپێکێ هند یا ب سانەهى بت، کو هەموو قوتابى پشکدار ببن. پاشى هێدى هێدى مامۆستا دێ پرسیارێن خوە هاڤێتە مەیدانێ دا مەژییێ قوتابییان ژ بۆ بەرسڤدانێ پێ ب ئازرینت. گەلەک ئاساییە هندەک جاران قوتابى چقان ژ بابەتى ببن و گەنگەشەیێ ل سەر بکن، لێ گرنگە مامۆستا ل هندێ هشیار بت کو زڤڕین بۆ هزرا سەرەکى خالەکا ئارمانجدارە، و دبت هندەک جاران بکێشتە هندێ کو مامۆستا دوورکەفتنا ژ بابەتى ب پرسیارەکێ سەرڕاست بکت.
پێگاڤا چارێ: پشتى سمینارێ
د ڤێ پێنگاڤێ دە، مامۆستا دێ دەرفەتێ دتە قوتابییان، هەلسەنگاندنێ بۆ ئارمانجێن خوە بکن کا ئەو ئارمانجێن وان بۆ خوە داناین ب دەست وان ڤە هاتینە یان نە. ڤیجا هەر قوتابییەک دێ بۆ دەمێ دو ئان سێ خولەکان هزرا خوە د ئارمانجا خوە دە کت، دێ بۆ هەڤالێن خوە یێن پشکدار دتە دیار کرن.
ژێده‌ر و په‌ڕاوێز:
– سەعید، فایەق (٢٠٢٢). دیداکتیکى مامۆستا، کتێبى دووەم، دیداکتیکى گشتى: لە قۆناغى پێشخویندنگەوە بۆ زانکۆ، دامەزراوەى پەروەردەیى فام.
-Elder, L., & Paul, R. (2007). Critical thinking: The art of Socratic questioning, part II. Journal of Developmental Education, 31(2), 32.
– Overholser, J. C. (1993). Elements of the Socratic method: I. Systematic questioning. Psychotherapy: Theory, Research, Practice, Training, 30(1), 67.
– Zare, P., & Mukundan, J. (2015). The use of Socratic method as a teaching/learning tool to develop students’ critical thinking: A review of literature. Language in India, 15(6), 256-265.
- چێدبیت ئەڤ پەیڤە (ڕۆژا) بیت.
