گۆڤارا مەتین گۆڤارا مەتین
پ. د. ئیبراهيم ئه‌حمه‌د سمۆ
پێخه‌مه‌ت هندێ تۆ ببيه نڤیسه‌ره‌كێ ناڤدار و خودان سه‌نگ، پێدڤييه تۆ يێ راستگۆ بى، راستگۆيى نه ب تنێ د دڕكاندنا په‌يڤان دا، به‌لكو پێدڤييه ئه‌ڤ راستگۆييه ئه‌وان هه‌مى په‌يڤان بخوه‌ڤه بگريت؛ يێن كو ژ وژدان و ده‌روونێ ته ده‌ركه‌ڤن. ل ئه‌ڤى سه‌رده‌مى و هه‌مى سه‌رده‌مێن دى، زێده‌تر مه پێدڤیياتى ب هندێ هه‌يه، كو دۆزا خوه ب ڤه‌گوهێزينه زمانێن ديتر و مه بزاڤكرییه ئه‌م چه‌ند ئاماژه‌كان ژ كه‌توارێ كوردان؛ نموونه وه‌كهه‌ڤێن حوكمدارێ د ناڤبه‌را ملله‌تان دا ب ڤه‌گوهێزينه زمانێن ديتر، ژ بۆ ئه‌ڤێ مه‌به‌ستێ؛ مه كوردان ملله‌تێ عه‌ره‌ب كريیه ئارمانج، ئانكو مه گه‌شته‌ك بۆ پشتى ساڵێن پێنجييان ئه‌نجامدايه ژ بۆ هندێ تاكو به‌ره‌بابێن ل دويڤ مه ڕا دهێن ئه‌ڤى كارێ مه بلند ڕاگرن و بۆ ئه‌وان ببيته سه‌ربۆڕه‌‌ك.
پێشه‌كى:
گۆتارێن مه نه ب تنێ نه‌خشاندنا په‌يڤانه، به‌لكو ئه‌ڤ گۆتاره ژ لايێ ناڤونيشانى و ناڤه‌رۆكێ ڤه د هه‌ڤسه‌نگن، ئه‌ڤ زۆریيا گۆتارێن مه يێن لبه‌ر ده‌ستێن هه‌وه، هه‌مى د ناڤه‌ڕۆكا خوه دا، به‌ڕه‌رڤانيكرنه‌كه ژ بهايێ مرۆڤان، ديسان دبنه هايداركرنه‌ك ژ بۆ نه‌هێلانا سه‌ردابرنا كه‌سێن ديتر، زێده‌بارى ئه‌ڤێ چه‌ندێ ئه‌ڤ گۆتاره دبنه بزاڤێن رژد ژ بۆ په‌يداكرنا ئه‌وێ قه‌ناعه‌تێ ل ده‌ڤ كه‌سێن ديتر، كو ئه‌م ملله‌ته‌كين حه‌ز ژ ئازاديێ و پێكڤه ژيانه‌كا برايانه دكه‌ين ل گه‌ل هه‌مى ملله‌تێن ئه‌ڤێ ده‌ڤه‌رێ.
گۆتارێن مه ژ لايێ تيۆريڤه خوه د ناڤ چارچۆڤه‌كێ ئه‌ده‌بى دا به‌رجه‌سته دكه‌ن و دبنه پێكهاته‌كا هه‌مه‌ڕه‌نگا گۆتاران و بابه‌تێن سياسى و جڤاكى بخوه‌ڤه دگرن، نه‌ك ژ بۆ هندێ ژ كه‌توارى بڕه‌ڤين؛ به‌لكو ژ بۆ هندێ تاكو كه‌توار بهێته به‌رچاڤكرن بۆ هه‌مى كه‌سان، ديسان ژ بۆ هندێ پێخه‌مه‌ت ئه‌نجامدانا ڤه‌كۆلينان ل سه‌ر رويدانێن نوى و ل دويڤ ميكانيزمه‌كا رێكخستييا هه‌ڤپه‌يڤينێ د ناڤبه‌را (من وه‌ك نڤیسه‌ر و برايێن عه‌ره‌ب) ل هه‌ر جهه‌كێ.
گۆتارێن مه ئه‌وان په‌يڤان بخوه‌ڤه ناگرن، يێن كو هاندانا تۆندڕه‌ويیا نه‌ته‌وه‌یى د ناڤ دا هه‌بيت، به‌لكو ئه‌ڤ گۆتاره زێده‌تر جه‌ختيێ ل سه‌ر ناساندنا نه‌ته‌وه و ملله‌تى دكه‌ن پێخه‌مه‌ت پاراستنا مافێن مه يێن ڕه‌وا، ديسان ئه‌ڤ گۆتاره بۆچوونا كه‌سێن ديتر ڕه‌د ناكه‌ن، به‌لكو هاندانا كه‌سێن ديتر دكه‌ن ژ بۆ زێده‌تر په‌يداكرنا لێك تێگه‌هشتنێ د ناڤبه‌را ئێك دا.
هه‌رده‌م مه بزاڤكرییه ژ بۆ نيشاندانا هزرێن خوه د دلسۆز بين، كو مه ئه‌ڤ دلسۆزييه ژ نڤیسه‌رێن ديتر نه‌ديتييه ژ بۆ ڤه‌گوهاستنا ئه‌وان هزرێن تايبه‌ت ب مه ڤه، به‌لێ ل دووماهيكێ ئه‌ڤ هزره هه‌ر د ناڤ به‌رژە‌وه‌نديیا گشتي يا ملله‌تي دا دادڕێژن و ده‌ربڕينێ ژ گه‌له‌ك ويستگه‌هێن ژيانا مرۆڤى دكه‌ت، وه‌كو (هه‌ژارى، ساده‌ييا ژيیانێ، ده‌وله‌مه‌ندى، زه‌حمه‌تييا ژيانێ، بيرهاتنێن خڕڤه‌بوونێ ل سه‌ر سۆفرێن خوارنێ ل گه‌ل كه‌س و كاران).
ئه‌م د راستگۆبووين ژ بۆ ڤه‌گوهاستنا بێبه‌هریيا خه‌لكێ ژ ساده‌ترين كه‌ره‌ستێن ژيانێ و ديسان ژ بۆ ڤه‌گوهاستنا ئه‌وان حه‌زان، يێن كو د بنيات دا نه‌هاتينه جێبه‌جێكرن و ده‌م ب سه‌رڤه چوويه، ديسان مه د ناڤ گۆتارێن خوه‌دا، باسێ گله و گازنده و په‌شێمانیێ كرييه و مه ئاماژه داينه ئه‌وێ گه‌شتا هه‌مى ئاسته‌نگێن ده‌ره‌كى و ناڤه‌كى بڕين و هه‌ر ساخله‌تا جوانا ل ده‌ڤ مه هه‌یى؛ هاتييه كۆشتن ژ لايێ شه‌ڕخوازانڤه، راسته ئه‌ڤ گۆتارێن مه ب تنێ ئاماژه‌دانن د ناڤ سياقێ خوه يێ گشتی دايه، به‌لێ ل گۆڕه‌ى بۆچوونا كه‌سێن ديتر مه هه‌ستكريیه كو ئه‌ڤان گۆتاران وه‌ردگرن و ئه‌رێنى لێ د مه‌يزينین ب تايبه‌ت ژ لايێ ئه‌وان نڤیسه‌رێن عه‌ره‌بێن خوه‌شحاليیا خوه بۆ ئه‌ڤان به‌لاڤۆكان ده‌ربڕى ب زمانێ عه‌ره‌بى و ئه‌ڤ چه‌نده ژى دبيته خاله‌كا ئه‌رێنى ژ بۆ به‌رژه‌وه‌ندييا دۆزا كوردى ل گه‌ل دياركرنا لايه‌نێن وه‌كهه‌ڤ د ناڤبه‌را هه‌ردو ملله‌تان دا.
مه هزرێن خوه د ناڤ گۆتارێن خوه‌دا نيشانداينه و نه هزرێن كه‌سێن ديتر و ب ئه‌ڤێ چه‌ندێ مه گله‌يى ل خوانده‌ڤانى نه‌كریيه، چونكى خوانده‌ڤانى ئه‌ڤ گۆتاره خواندينه يانژى بۆچوونێن خوه ل سه‌ر نڤیسنێن نڤیسه‌ره‌كێ ديتر دياركرينه، ب ئه‌ڤێ چه‌ندێ ئه‌ڤ خوانده‌ڤانه نه‌شيايه ساخله‌تا نڤیسه‌رى وه‌ربگريت، چونكى ب ديتنا من، خوانده‌ڤانێ نڤیسه‌ر ئه‌وه يێ كو په‌يڤێن ئه‌وى ژ ناڤ ناخ و ده‌روونێ ئه‌وى ده‌ردكه‌ڤن، هينگێ ئه‌م دشێین بێژينه ئه‌ڤى كه‌سى تۆ نڤیسه‌رى و ب ديتنا من؛ ئه‌م يێن ژ ئه‌ڤێ قووناغێ بوورين.
مه گۆتارێن خوه ژ كه‌توارى وه‌رگرتينه و كه‌توار يێ پڕە ژ رويدانان، ئه‌ڤ رويدانه ده‌ربڕينێ ژ به‌رخوه‌دانێ و ڤه‌كرنا رێكان و ئاسته‌نگێن ژيانێ دكه‌ن، كو مه مرۆڤان پێدڤيیاتى ب ئه‌ڤان تشتان نينه، به‌لێ ل گه‌ل ئه‌ڤێ چه‌ندێ ژى ئه‌ڤ ساخله‌تێن ئه‌رێنى دكه‌ڤنه د ناڤ ته‌پكێن كه‌سێن ديتر دا.
هه‌مى وێنه‌يين خوه مە ژ كه‌توارى وه‌رگرتينه و بێ زێده‌ڕۆیى يان ژێبرن. ديسان خوانده‌ڤان د ناڤ گۆتارێن مندا ئه‌وێ خزمه‌تێ دبينين ياكو مه بۆ خه‌لكێ كرى، ديسان ئه‌ڤان ساخله‌تان ژى د ناڤ گۆتارێن من دا دبينين (شكه‌ستن، ئێش و ژان، بڕين، بێ وه‌فاى، نه لبه‌ر چاڤگرتنا قه‌نجیيێ، حه‌زا زڤڕينێ بۆ ڕۆژێن به‌رێ، راوه‌ستان ل سه‌ر شوينواران، بيرهاتنێن زارۆكينیيێ)، ئه‌ڤ گۆتاره ژ ئه‌نجامێ مانديبوونا چه‌ندين ساڵان په‌يدابووينه سه‌ره‌ڕاى هندێ ژ به‌ر ئه‌ڤان گۆتاران، من ده‌مێ خوه و ساخله‌مييا خوه و ئه‌ڤ چه‌نده هه‌مى ب رێكا ئه‌ڤێ فورمێ كۆره يێ كو دبێژنێ (په‌يوه‌نديێن جڤاكى) برییه. ئه‌ز گه‌له‌ك سۆپاسييا ئه‌ڤێ تۆڕێ دكه‌م، هه‌ر وه‌سا سۆپاس بۆ هه‌مى هه‌ڤالان و بسپۆرێن زمانێ عه‌ره‌بى و مانديبوونا ئه‌وان ژ بۆ ڕاستڤه‌كرنا شيانێن زمانى.
گۆتارێن مە خودان مۆرکەکێ تایبەتن و ژ شێوازێ نڤیسینا هەمی نڤیسەرێن دیتر جودانە و چ نڤیسەر نەشێن وەکو ئەوان گۆتاران بنڤیسیت، ب تنێ ئەو هەڤال و برادەرێن بەرێز تێنەبن، ئەوێن کو بۆ گۆتارێن من پێداچوونێن زمانی دکەن.
گۆتارێن مە، دەربڕینەکا راستەوخۆ ژ قەناعەتا مە دکەن و نە ب رەنگەکێ میزاجی هاتینە نڤیسین، کو ستاییشا ئەڤی کەسی یانژی رەخنا ئەوی کەسێ هەنێ دکەن، بەلکو ئەڤ گۆتارە پێکهاتەکا سەربوڕێن دەمێ بووری و یێ نهۆ نە و دەگمەنی پێکڤەگرێدانا ئەڤان گۆتاران ب پاشەرۆژێڤە دهێتە دیتن، ل دەڤ من وەکو نڤیسەرەک باوەرییەکا تەمام ب خودایێ مەزن هەیە، بەرژەنگێن پاشەرۆژێ نە د ئاشکرانە بۆ چ کەسان تاکو ئەز هندەک پێشبینی یانژی واتایێن کەسی ل سەر پاشەڕۆژێ بدەم.
هەردەم حەزا مە بۆ سەرکەفتنێ یا بەردەوامە، بەلێ ب لێبوورینڤە، ئەڤ حەزە بێ پلان و خشتەکێ رێکخستی دهێتە ئەنجامدان و بخۆ باسێ ئەوان ئارمانجا ژی د ناڤ دا ناهێتەکرن، یێن کو مە حەز ل سەر هەی.
ئەز وەکو نڤیسەر، دزانم ئەز مرۆڤەکم و ژیانا خوە رۆژانە دبوورینم و تەماشەی رویدانان دکەم، دیسان ئەز وەکو مرۆڤەک دزانم ئەڤە ژ مێژە وەرە ئەز وەکو گۆتاران دنڤیسم، بەلێ تشتێ هەرە گرنگ لڤێرێ ئەوە، ئەوێ ئەڤ وزەیا نڤیسینا گۆتاران ل دەڤ من تاکو نهۆ ل کیڤە بوو. ل کیڤە د ناڤ ناخ و دەروونێ من دا ڤەشارتی بوون. هەرەوسا ئەز نزانم کانێ ئەڤ وزەیا نڤیسنێ، چەوانێ وەکو بۆمبەکێ بۆ دێمێ ڕەدکرنێ پەقی. ئەز وەکو نڤیسەر حەز و ڤیان و سرۆشا نڤیسینێ ل دەڤ من پەیدابوویە و بخوە پشتی ئەز هاتیمە خانەشین کرن، ئەڤ کارێ نڤیسینێ ل دەڤ من بەردەوام بوو، خانەشین کرن نە بۆ رێگر د پێڤاژووییا من یا نڤیسینا گۆتاران دا و بخوە تاکو نهۆ ژی ئەز یێ مژویلم ل سەر کارێ خوەیێ کارگێری و سیاسی، ب شەڤ و رۆژ ئەز کار دکەم و ئەگەر نهێنییەک هەبیت ئەڤجا فشارەک ژی هەیە، دیسان هندەک تشت هەنە من پاڵددەن ژ بۆ نڤیسینێ و ئەڤ پاڵدەرە هندەک ژی ل دویڤ حەزا منن و هندەک ژی د خۆیینە و هندەک ژی بەرەڤانیکرنن، جەنگەک ئاشکرایە و ئەز ئەڤێ جەنگێ ژ گەلەک بەرووکانڤە دکەم؛ بەلێ سۆپاس بۆ خودایێ مەزن، ئەڤ جەنگە، جەنگێ پێنڤیس و هزرییە و لەش یێ پاراستییە و نە چەکێن کوژەک هەنە و نەشەڕێ دژوارە لبەر چاڤێن کەسێن سڤیل و د ناڤ ئەڤێ جەنگێ دا کەسەک دێ سەرکەڤیت و کەسەک دیتر دێ شکەستنێ خۆت. سەرکەفتن ب سەلامەتی ل ئەڤان هەمی ویستگەهان کارەکێ زۆر گرنگە. بەلێ تشتێ سەیر ئەوە، تاکو نهۆ ئەم هەست ناکەین کانێ ئەڤ شیانێن مەزن یێن نڤیسینێ و بەلاڤکرنێ بۆ ماوەیێ چار سالان ل کیڤە بوو. ئەڤ بەلاڤکرنە یا بەردەوام بوو ل سەر لاپەرێن مە و لاپەرێن گۆڤار و رۆژنامەیان، ئەڤ هەمی گۆتار و بەلاڤکرنە نە کارەکێ ئاسانە و لڤێرێ ئەم هێز و شیانێن خوە د ناڤ ئەڤان گۆتاران دا بەلاڤ دکەین، بەلکو مەبەستا مە ژێ ئەوە، ئەم هەڤپەیڤینەکێ ل گەل بەرێزێن خودان دەستهەلات و بریارێ ئەنجام بدەین، هەر وەکو بەری نهۆ مە ئاماژە پێکری، ئەم دەربارەی دەروونێ خوە دنڤیسین و دەروون ژی بەشەکە ژ پێنڤیسی و ئەڤ هەمی نە بیاڤەکێ ئەندازەییە؛ بەلکو بیاڤەکه ژ کیستێ ساخلەمییا مرۆڤییە و ئەز نە دەزگەهەکێ مەزنێ رێکا دبڕم، ب رێکا شوینتبلەکێ ل سەر شاشێ کومپیوتەرێ، بەلێ هەر چەوانێ بیت و ل دووماهیكێ ئه‌م هەمی مرۆڤین و ئەز ژ دایکبوومە تاکو خۆشیێ ژ ئەڤێ جیهانێ ببەین، پێدڤییە د ناڤ ڤێ جیهانێ دا ئەم ژ بۆ دووماهیکا خوە بژین، نە ژ بۆ ژیانا دونیایێ، مرۆڤی وزەیا شیانێن سنوردار هەنە، مە بزاڤكرییه ل دویڤ میکانزما کار و بەرکاری، ئەم ب رێکا پەیڤان بۆ کەسێن نێزیکی خوە بهێزین، ئەڤ کەسە چ کەسوکارێن مە یانژی کەسێن سیاسەتمەدار بن، ئەم لڤێرێ نە ب تنێ د ئاخڤین و کریاران ناکەین، ئەم نە هزران دکەین چەکەک ژ بۆ داخوازکرنا تشتان، بەلکو ب رێکا پەیڤان؛ بابەت و دابێشان ئاشکرا دکەین. مە بزاڤكرییە بەرسڤێ ل سەر چەند پرسیاران بدەین، کو ئەڤه بۆ دەمەکێ درێژە ل دەڤ من پەیدابووین و هندەک ژ ئەوان پرسیاران د ناڤ دەفتەرا بیرهاتنێن من دابوون و هندەک پرسیار ژی ب رەنگەکێ نهێنێ هەلگرتبوون، تاکو دەمەکێ گونجایی بهێت هەمی پرسیارا و فایلا ب ئێک پاڵدەر هاتنە پێش رێورەوا خۆیا خۆ یا ئاسایی دا دەرکەتن و ئاشکرا بوون. ئەو تشتێ ئەز دزانم پشتی کو ئەز هاتیمە خانەشین کرن، نە ئەگەرەک بوو، بەلکو ئەڤ چەندە فشارەکا بەرژەوه‌ندییان بوو ل دور جهێ مە ل سەر کورسیکا بڕیاران، ئەڤ چەندە بوویە مێژوویەک و دەم ب سەرڤە چوویە، ئەم هەست ب بۆشایێ دکەین، ئەڤجارە ژبەر ئەڤێ چەندێ، ئەم شیاینە ئەڤێ ژمارا گۆتاران بنڤیسین، پشتی کو مە هەڤالکارییە رۆژانە وەرگرتی و مە مفا ژ ئەوی سەقایێ گونجایی وەرگرتى ژ بۆ نڤیسینێ و کەسێن دەوروبەرێن من ژی هاندانا من دکەن، هەر ئەڤ کەسە مەزاختتیێ چاپکرن و بەلاڤکرنا من ددەن. ئەڤ نڤیسینە وەکو نڤیسینا گەشتا ژیانێ یە ژ بۆ لێگەریانا خالێن لاوازێن مرۆڤی و ئەڤ چەندە کارەکێ قورس بوو، بەلێ مە ب فەر دیت ئەم ئەوێ بڕیارێ بدەین کو بێ جل و بەرگ و پێخاس سەرگۆری و هزر و هۆشێن مەژی ئارام بن تاکو ئارامییا هەمیشەیی ب ده‌ستڤەبینین، هەمی نهێنی و دودلی شلەژانێن گشتی یێن بێبەهر بووین ژ تشتان ل پشت خوە بهێلین. (ئەز)ێ کوژەک یانژی ئەم هەمی نڤیسەر و توڕەڤان و ئاراستا ژیانێ ئەگەرەکێ دیترە، کو ئەم نەگەهینە ئارمانجا خوە و بەرەڤ ئەوێ بسپۆرییێ نەچین یاکو مە هەر ژ زاڕۆکینییێ حەز ل سەر هەی و ئارمانجێن مە بدەستڤە نەهاتین ژ بەر هەژارییێ، سەرەڕایی هندێ؛ کو مە د ناڤ ناخێ خوە دا هەست ب شکەستنێ دکر، بەلێ مە بزاڤ كر خوە ل سەر ئەڤێ چەندێ را پاڤێژین و بەرەڤ سەرکەفتنێ بچین ب رێکا ره‌خساندنا دەلیڤەیان و وێرەکییێ د سەرەدەریکرنێ دا ل گەل پێنڤیسی.
مرۆڤ؛ د ناڤ نڤێسینێن مە دا مەبەستا سەرەکییە. هەلویستێن مرۆڤی د ناڤبەرا چاکی و خرابیێ دا، دێ باسێ هندەک کەسایەتییان کەین، کو خزمەتا مللەتی و دۆزا مەکرییە و پێکڤە دێ باسێ هندەک ئاریشه‌ێن ژیانێ کەین، کانێ تشتێ راستەوخۆ و نەراستەخۆ چییە و ل گوڕەی هاوکێشه‌یا مرۆڤی و بڕیاردانا وژدانی، کو پێدڤییە بەری پێنڤیسی لبەر چاڤ وەربگرین، پێخەمەت نڤیسینا پەیڤان و مە د ناڤ گۆتارێن خوە دا باسێ دووریاتییا خەلکێ کرییە د ناڤبەرا راستگۆیێ و ڤەشارتنا مەبەستاندا بەڕه‌ڤانیکرن ژ کەسان، پەیاما مەیا جێگییر بوو، کو هوین زیانێ نەگەهیننە مە، ئەم ژی زیانێ ناگەهینن هەوە و ئەگەر هەوە زیان گەهاندە مە، ئەڤجا ئەم دێ بەرکار ژ رێکا هەوە دەرکەڤین، مە باسێ مرۆڤێ دوڕوی کرییە، ڕویەکێ ئەوی بۆ مە بەڕەڤانیکرنە خوەیاتییا خوە و ڕوییەکێ دیتر هەیە یێ پڕە ژ هیڤی و ئومێدان ژ بۆ ڕاکرنا ئاستەنگا ژ پێ خەلکێ ڤە، خودان ڕوییەک پەیڤین خوە بێ ترس و دودلی دبێژن، سەرەڕای هندێ، کو ئەڤ کەسێن ئەڤ ڕوییە هەی، نە گەلەک د پەسەندن ل دەڤ خەلکێ؛ بەلێ ساخلەتا باش ل دەڤ ئەوان، ئەوە کو ناڤێ کەسان نائینن. مە ژی د ناڤ نڤیسینێن خوە دا نەئینان نە پێخه‌مەت هندێ تاکو هەڤپەیڤین دەرنەکەڤت تشتێ ناڤ کەسان نه‌ئینن، ناڤێ ئەوان کەسان یێن کو هەژی هندێ، ئەم ناڤ و ئەدرێسێن ئەوی بینین و ئەڤ چەندە ژی مافەکێ ئاسایى یێ خەلکییە، چونکی بیرئانینا قەنجییێ کارەکێ باش و پەسەند کرییە د ناڤا جڤاکی دا. دیسان ئەڤ چەندە ل دەڤ مڕۆڤی دەربڕینێ ژ ڕەوشتێ جوان دکەت. د ناڤ گۆتارێن خوەدا مە دەربڕین ژ گەلەک ویستگەها و وێنەین ژیانێ کرییە، بەلێ ب ڕێكێن ئاشکرا و بەرقرار مە خوە ژ مژاوی و ئاشکرایی دایە باش. هەروەسا د ناڤ گوتاڕێن مە دا، ئەو ساخلەتە دیاردێن کو داڕشتنەکێ ژ بۆ ئافراندنا ئەدەبیاتەکێ نوی دکەین ب ناڤێ ئەدەبیاتی چرکەی و د ناڤ فکرێن مە دا؛ دو پەرتووک ب ئەڤێ ناڤویشانێ هەنە، راستە ئەڤ ئەرکێ مە یێ خۆرستییە، بەلێ کاڕێ هەڕە قوڕسێ مه، ئەوە کو مرۆڤ هزرا ل ناڤ لاشەکی دا بهێلیت کو ئەڤ لاشە یێ بەرهەڤە بۆ مرنێ بۆ هەر چرکەییەکێ، لڤێرە مللەت دێ ئەڤ کەس ژ دەسدەت. مە د ناڤ نڤیسینێن خوە دا، بزاڤكرییه بابەتێن گەرم، د ناڤ چەژنەکێ نوی دا بدارێژین، هەر ڕۆژەکێ گۆتارەک و ئەڤ گۆتارە ل دەڤ رویدانا ڕۆژانە، کو لایێن فەلسەفەکا کەتواری ئەو گۆتارە دهێتە نڤیسین و کەسێن مفادار ژ ئەڤێ گۆتاڕێ ئەزم، هەر کەسەکێ دیتر کو ئەز د ناڤ ئاڕامییا دەروونی دا مە. لایێ دیتر ژ بۆ رونکرنا رێکا راستگۆ د گۆتنا گۆتاران دا، ئەم ل ساخلەتێن بێ گیان ناگەرهین د ناڤ تشتان دا، بەلکو ئەم ل ساخلەتێن د شیان دا هەین بهێتە گوهۆڕین دگەرهین، کو ل دووڤ رویدانێن رۆژانە و بەرژەوەندییا دهێتە ئەنجامدان.
گۆتارێن مە بریتینە ژ پێلەکا دەنگا گەلەک هاتییە ئێشاندن د ناڤ ژیانێ دا هەردەم، هەولدای یێ کو…. ل سەر پاشماوێ مێژوویێ باب و باپیران بکەن، بەلکو ب تنێ مە پشتبەستن ل سەر خوە ب تنێ کرییە، دیسان مە پشتبەستن ل سەر هندەک کەسان کرییە کو نهۆ د ژیانێ دا نە و سۆپاس بۆ ئەوان کەسان و هندەک ژ ئەوان مرینە، خودایێ مەزن لێ رازی بیت، مه هەولداینە د ناڤ نڤیسێن خۆ دا خۆ ژ دودلی و شاشییان بدەین پاش و هەمی مرۆڤ تووشى شاشییا دبن، ئەڤ چەندە کارەکێ ئاساییە د ناڤ ژیانێ دا، هەروەسا هوین د ناڤ گوتارێن مە دا دانپێدانێن مە یێن شاشییان دبینن، ئەگەر ئەم بۆ وە باسێ شاشیێن خوە نەکەین، ئەڤجا هندەک کەسێن دیتر دێ باسێ ئەڤان شاشییان کەن، نهۆ ئەم ل جهەکێ گونجاینە بەرامبەر هەوە ژ بۆ گوتنا راستییا، کو پێدڤییە ئەم ل قوچەکەکێ بلند بگەڕهین و ل دویڤ ئەوی بابەتی، راستیا.. ب ڕەنگەکێ پەیسکی به‌رچاڤ بكه‌ین، لڤێڕە مە دڤێت ئاماژەی بدەینە هندێ، کو چ سەرکه‌ڤتن ب ڕەنگەکێ هەڕەمەکی بدەستڤە ناهێن، بەلکو پێدڤییە زەحمەت و ماندیبوونێ ببینین ژ بۆ ب ده‌ستڤەئینانا ئەوێ سەرکەڤتنێ، ئەڤێ چەندێ هەمی ل گوڕەی کاودانان دهێتەکرن وەکو پەیدابوونا کاودانەکێ گشتی مینا سەرهلدانا بهارێ، کو مە لڤێرە چاڤ ب مامۆستای کەڤتییە و ئەڤ پەیوەندییا مە تاکو نهۆ یا بەردەوامە. تاکو نهۆ بۆچوونێن کەسێن دیتر د ناڤ گۆتارێن خوەدا کو پێ ناکەین و ئەگەر مە وەکر، ئەم دێ وەکو رۆبۆتەکێ چینی لێ هێن، بەلکو ئەم هزرێن خوە ژ ئەنجامێ سەربوڕا خوەیا و رێژدا و رێژینە د ناڤ گۆتارێن خوەدا. گۆتارێن مە ساخلەتەك دیتر بخوڤە دگریت، ئەوژی مینا جۆرەکێ ئەدەبیاتێ ئاشکەرانە بۆ خواندەڤانی و ب تایبەت ئەو کەسێن ل گەل مە دا ژیایی و د ئەڤی بیاڤی دا هەر د چارچۆڤێ مرۆڤی دا تاکو ژیانا هەڤپشك ل گەل هەمی خەلکی ببوورینیت و ب تنێ وژدانا خوە بکاربینیت ژ رازیکرنا خەلکی ژ خوە. مە بزاڤكرییه هندەك شیفران د ناڤ سیاسەتێ و ژیانا خەلکی دا ڤەکەین. گۆتارێن مە ژ لایێ رۆخسارێ ڤە؛ وەکو ئێکن، بەلێ ژ لایێ ناڤەرۆکێڤە ژێکجودانە، چونکی چ رویدان وەکو ئێك نینن، دیسان چ رۆژ ژی، وەکو رۆژێن بووری نابن، بەلێ پێدڤییە د ئەڤى بیاڤی دا؛ ئەم خوە ژ زیانێ دویرکەین و هاریکارییا ئێك بکەین و ئاریشێن خوە بدەینە ئالەکی تاکو نەخۆشی د ناڤبەرا مە دا پەیدا نەبن.
گۆتارێن مە، تیرۆژکان دئێخنە سەر (ئەز)ێ خودانێ شانازی و هەر ژ دەستپێکا هزرکرنا مە و سەرەڕای ئەوێ زیانێ یاکو کەسێن دیتر گەهاندییە مە و هەردەم حەز ژ پێشڤەچوونێ دکەم و ئەز حەز ژ مروڤان دکەم، دخوازم براتی د ناڤبەرا مروڤان دا پەیدا ببیت. گۆتارێن مە ل گەل پێشکەفتنا شارستانی دگونجاینە و ل گوڕەی هەمی سنورێن ڤەکرین… ئارمانجا مە ژ ئەڤان گۆتاران مڕۆڤە و ل گوڕەى ڕەوشت پەروەردە و سەرباوەرێن مرۆڤایەتیێ دا، د ناڤ ئەڤان گۆتاران دا، ئەم ل نازناڤێ فەیلەسوف ناگەرهین و سەرەڕای هندێ، کو هەر کەسایەتییەکێ؛ فەلسەفا خوە یا تایبەت هەیه یێ هەبوونا فه‌لسەفه‌یێن نەریتێ کەسى و دیتن چ کێماسی… نینە، بەری چل سالان ناڤێ مە ب تنێ د چارچوڤێ ناڤخوی دا بوو، کو من ئەکته‌رى دکر، بەلێ تنێ د ناڤ شیانێن مە لبەری دچن ل هەمبەر جهەکێ مە بدەستخوەڤە ئینان و ئەم ژ ئەوان… کو د ناڤ ساڵێن هەشتییان دا ژ سەدێ بووری هژمارتن، کو ب باشی و قەنجی باسێ نڤیسینێن مە دهێت کرن، ئەڤە ئاساییە چ گوتار بێ کێماسی نینن، چ ڕێنڤیس بێ ماندیبوون سەرناکەڤن، ئەڤ ڕێكا مە گرتییه بەر، تنێ ئارمانج ژێ مرۆڤایەتییه. مرۆڤ بێ ڕێنڤیس هرز تنێ وەکی بازنەکێ لێدهێت و ژ دایک دبیت و پاشی دمریت بێ کو ناڤێ ئەوی بهێتە بیرئانین، تنێ کەس و کارێن ئەوی تێنەبن و هەر کەسه‌کێ… خودان پێنڤیس و هزر و بەرهەمدار، ناڤێ ئەوی ب زیندی دهێتە ل سەر زارێ خەلکێ و ئەم بەردەوام گۆتاران دنڤیسین و بەرهەمان بەلاڤ د کەین و ڕۆژ بۆ رۆژێ باوەری بخوه بوون ل ده‌ڤ مە مه‌زنتر دبیت، ئەم هەست ب دایکبوونەکا نوی دکەین، نە ئەز ب تنێ بەلکو هەمی نڤیسەر و توڕەڤان خودان ئەڤێ ساخلەتێ نه، ب ئەڤێ چەندێ سەرکەڤتن بۆ هەمیا دهێتە پێش، کو ئەم دبین بەشەک ژ مێژوویێ.
نڤيسه‌ر و تۆڕە‌ڤانان پله‌يێن بلند هه‌نه د ناڤ جڤاكي دا، ب تايبه‌ت پشتى مرنا وان و ئه‌ڤ ديارده‌يه ل ده‌ڤ مه نه‌يا په‌سه‌نده، ئانكو بيرئانين و ڕێزگرتن ل نڤيسه‌ران، پشتى مرنا وان و ئه‌ز هندێ ناڤه‌شێرم، كو مه‌به‌ستا من ژ به‌ڵاڤه‌كرن و نڤیسينێ ئه‌وه، كو ناڤێ من ب زيندى بمينيت و ب كێمى ئه‌ڤ هه‌سته نوكه ل ده‌ڤ من په‌يدابوويه و ئه‌ز هه‌ست ب ئارامى و سه‌ركه‌فتنێ دكه‌م كو ئه‌م شياينه ژيانا مرۆڤى ب به‌ڵگه بچه‌سپينين و ئه‌ڤ مرۆڤه چ ئه‌ز بم يانژى هه‌ر مرۆڤه‌ك ديتر بيت، كو ب ڕاسته‌وخۆ ناڤێ ئه‌وى نه‌ئينابيت د ناڤ نڤیسينێن خوه‌دا ب هه‌ر ئه‌گه‌ره‌كێ هه‌بيت و ب تايبه‌ت ژ لايێ ياسايێڤه و ئه‌ڤان كه‌سان گه‌له‌ك قه‌نجى ل من كرينه و كاريگه‌رييا ئه‌وى ل سه‌ر پێڤاژۆيان ژيانا من د گه‌شتا نڤیسينا گۆتاران دا ل جيهانا مرۆڤاتى دا، بگره ژ ئه‌ده‌بياتێ و ڕه‌وشه‌نبيريێ و هونه‌رى و ب تايبه‌ت شانۆيێ. د ناڤ گۆتارێن مه‌دا پێله‌كا نوى و وزه‌كا ئاشكه‌را هه‌يه و دبيت ئه‌ڤ چه‌نده ل ده‌ڤ نڤیسه‌رێن ديتر نه‌بيت. ژ ساخله‌تێن گۆتارێن مه باسكرنا مرۆڤايه‌تييێ يه ل گۆڕه‌ى ژيانێ و مه پشتبه‌ستن ل سه‌ر كه‌توارى كریيه د هنده‌ك جاراندا و ب لێبوورين ڤه، پێدڤيیه هنده‌ك جاران، ئه‌م خوه ل گه‌ل كه‌توارێ سه‌پاندى بگونجينن، چونكى هه‌ر ڕۆژگاره‌كێ پێدڤياتييێن خوه هه‌نه، ديسان زارۆكان ژى هزرێن خوه هه‌نه.
مرۆڤێ بهێز و مرۆڤێ بێهێز، هه‌ردو د ئێك ده‌م دا؛ زينده‌وه‌رێن ئۆرگانينه، گه‌له‌ك ڕاڤه‌كرنان دده‌نه ژيانا خوه، بێ كو باسێ ئه‌گه‌ره‌كى بكه‌ن و بێ كو به‌هانه‌كا بهێز بينن و گه‌له‌ك جاران هنده‌ك مرۆڤ دچنه د ناڤ ئاسته‌كێ نزم دا ب بهايه‌كێ ئه‌رزان قايل دبن به‌رامبه‌ر فرۆتنا كه‌سايه‌تييا خوه، به‌لێ د ناڤ گۆتارێن مه دا، مرۆڤ ل پله‌ىا به‌رز دهێته ڕاگرتن و پاداشت بۆ دهێنه به‌خشين.
