بابەت

جۆناسان راندال Jonathan C. Randal ئێک ژ ڕۆژنامەڤانێن دیارێن ئەمەریکی یە، کو ژیانا خۆ یا پیشەیی تەرخانکرييه ژ بۆ پەیداکرنا راستیێن ڤەشارتی د ناڤ دلێ قەیرانان دا، شەڕان و ئەردێن ژبیر کری. ئەو نە ب تنێ رۆژنامەڤانه، بهلكو د هەمان دەم دا دەنگێ وی خەلکی بوو، کو ل ناڤ بەرپەڕێن دیرۆکێ راوهستیابوون ههر ژ جەزائیرێ ههتا ڤێتنامێ، ژ ئیرانێ هەتا بۆسنیا، ب تایبەت ژى ل کوردستانێ.

ڕاندال ساڵا ١٩٣٣ێ ل باژێرێ نیویۆرکێ ژ دایک بوویە. خواندنا خۆ ل زانکۆیا هارڤارد ب دویماهیک ئینایە، بەلێ ل شوینا، کو د ئۆفیسەکا ئارام دا کارێ خۆ ئەنجام بدەت، رێیا خۆ برییە ناڤ چیایان، مەیدانێن شەڕی و کەمپێن پەنابەران. ئەو رۆژنامەڤانەک بوو ژ بۆ پەیدا کرنا ڕاستییان ژ هیچ تشتەکی نە دترسيیا. د سەردەمەکی دا کو میدیایان پشتا خۆ ب نوچەیێن فەرمی ڤە گرێددا، بەلێ ڕاندال ل دویڤ دەنگێ خەلکی دچوو، ئەوێن کو د ناڤ ئاخێ و خوینێ دا بەرزە دبوون، كو هەر ب هیڤینە بۆ ژیانێ.

ئێک ژ گرنگترین و دیارترین بەرهەمێن وی ل دۆر كوردان، پەرتووکا (كوردستان یان كڵۆڵی نەتەوەیەك) ژ وەرگێڕانا (د. خەسرەو خاڵ) سالا 2003ێ چاپ بوویە. ب زمانێ عەرەبی (أمة فی شقاق- دروب كردستان كما سلكتها) ژ وەرگێڕانا (فادی حمود) سالا 1997ێ چاپبوویە، ب زمانێ ئینگلزی (After Such Knowledge, What Forgiveness) ل سالا ١٩٩٧ێ ل ئەمریکا نڤیسەری چاپكرييه. بۆ زانین هەر ئێكی ناڤەك بۆ دانایە و چاپكرییە.

 د ئەڤێ پەرتووکێ دا ڕاندال دیدارا خۆ یا ل گەل کوردان بهحس دکەت، ئەو کوردان ب مرۆڤێن ژیر و خۆراگر و گرفتار د یارىیێن سیاسی دا پهسن دکەت. ئەڤ بەرهەمە نە ب تنێ راگەهاندنەکە د ڕاستیێ دایە، بهلكو جۆرەکێ رێزگرتنێ یە  بۆ ئەشکەنجە و خۆراگریيا نەتەوەیەکێ بێ وەڵات. 

هەرچەند ئەو رۆژنامەڤانەکێ مەیدانی بوو، ڕەخنەگرەکێ سیاسەتێن ڕۆژئاڤایێ ب تایبەت ئەمەریکا بوویە، ل دەمێ ئەڤ سیاسەتە د بوونە ئەگەرێ  خیانەتێ بۆ کوردان یان نەتەوێن دی یێن ل ژێر ستەمێ. د چاڤێ ڕاندال يدا، پێدڤییە رۆژنامەڤان دەنگێ دادپەروەريیێ بیت. 

هەروەسا بەرهەمەكی دیتر ب ناڤێ (أسامة) هەیە ل سالا 2005 هاتییە وەرگێڕان و چاپكرن. 

ڤان بابەتان ببینە

ئیزابێلا لوسی بێرد (Isabella Bird)، کو پشتی ژیانا هەڤژینیێ پێکئینای ناڤێ خوە کربوو (ئیزابێلا بیشاپ)، …