ئه‌رێنی و نه‌یێنیێن مه‌دیا یا جڤاكی د ناڤ كوردێن رۆژاڤا ده‌

كۆنێ ره‌ش

وه‌ك كو دیارە، ژ به‌ری دۆر 20 سالان ڤه‌، مالپه‌رێن ئینته‌رنێتێ و سۆسیال مه‌دیا ده‌رباسی جیهانا راگهاندنا دنیایێ بوونه‌. دنیا كرنه‌ وه‌ك گونده‌كی..! خه‌لكێن دنیایێ ژ چارهاوێر ڤه‌، ڤان راگهاندنان دشۆپینن و بكارتینن.. ئە‌ز ژی ب ڤان ئالاڤێن راگهاندنێ: ئینته‌رنێتێ و سۆسیال مه‌دیایێ كێفخوه‌شم. هه‌م كو ژ ئالاڤێن پێشكه‌تنا دنیایێ نه‌ و هه‌م كو سووده‌ یا مه‌ كوردان، ل گۆر په‌رچه‌كرنا كوردستانێ، ژ گه‌له‌ك مله‌تێن دن بێتر، تێدێ (مه‌ديايا جڤاكى) د وان ده‌ هه‌یه‌.. وان، سینۆرێن كو د ناڤ خاكا كوردستانێ ده‌ هاتنه‌ دانین، دایه‌ ئالی و د ئەنجام ده،‌ كوردستانی دكارن د رێكا وان ره‌ هه‌ڤ ناس بكن، هه‌ڤ ببینن، ده‌نگێ خوه‌ بگهینن هه‌ڤ و بلند بكن.. بیر و باوه‌ریێن خوه‌ ژ هه‌ڤ ره‌ بێژن، گلی و گازنێن خوه‌ شانی خه‌لكێن دنیایێ بكن، د گەل كو ب فره‌هی سه‌روه‌ختی نووچه‌یێن كوردستانێ و دنیایێ ببن.

د ڤان 13-14 سالێن داوی ده‌، مه‌دیا یا جڤاكی/ سۆسیال مه‌دیا: فێسبووك، تویته‌ر، یۆتوبه‌، ئنستاگرام، ڤایبه‌ر واتساپپ- هن ژ وان ل سووریێ قه‌ده‌خه‌نه‌- ب فره‌هی ده‌رباسی ناڤ مه‌ كوردێن رۆژاڤایێ كوردستانێ بوونه‌.. ئە‌ز ژی، وه‌ك نڤیسكاره‌كی كورد، چاڤدێرییا ڤێ مه‌دیایێ دكم، دشۆپینم و جار جاران بكارتینم.. وێ، وه‌ك شوورێ، كو ژ هه‌ردو ره‌خێن خوه‌ ڤه‌ تووژ‌ به‌ دبینم.. ئانكو هه‌م ئەرێنی و نه‌یێنی یه‌، به‌لێ ئەرێنیێن وێ ژ نه‌یێنیێن وێ ژ مه‌ كوردان ره‌ مه‌زنترن.

ب خێرا وێ، ئەو قه‌ده‌خه‌بوون و سانسۆرا، كو ژ ره‌خ رێژیمان ڤه‌ ل سه‌ر زمانێ مه‌ هه‌بوو، د رێكا ڤێ مه‌دیایێ ده‌ هاتییه‌ هلانین.. ئێدی هه‌ر كه‌س زوو دگهێژه‌ نووچه‌یان و ب سه‌ربه‌ستی كاره‌ نه‌رینێن خوه‌ بێژه‌.. هه‌ر كه‌س دكارە حس و هه‌ستێ خوه‌، بیر و باوه‌ریێن خوه‌ ب زمانێ كوردی، زمانێ دایكا خوه‌، د ڤێ په‌نجه‌ره‌یا جیهانی ده‌ ئەشكه‌ره‌ بكه‌.. هه‌ر كه‌س دكاره‌ كولتۆر و زارگۆتنا باڤ و كالان، یا كو ژ سه‌دێ سالان ڤه‌ نه‌هاتییه‌ نڤیساندن و دانهه‌ڤ، د ڤێ په‌نجه‌ره‌یێ ده‌ به‌لاڤ بكه‌.. هه‌ر كه‌س دكاره‌ به‌رڤه‌دێریێ د به‌ر ئازادی و مافێ گه‌لێ خوه‌ ده‌ ل سووریێ و رۆژهلاتا ناڤێن بكه‌ و به‌رسڤا شۆڤینیستێن، كو ناڤ و دیرۆكا كوردان ره‌ش دكرن، بده‌.. هه‌ر كه‌س دكاره‌ زولم و زۆرا، كو ل گه‌لێ وی هاتییە‌كرن و دبه‌ شانی گه‌لێن دنیایێ بكه‌.. هه‌م ژی، مرۆڤ دكاره‌ سووده‌یێ ژ ئاگاهیێن ڤێ مه‌دیایێ بگره‌ و د رێیا وێ ره‌ بانگا خوه‌ بگهینه‌ رایا گشتی.. د گەل كو د ئالیێ په‌روه‌رده‌یێ ده‌ ژی هن ده‌رسێن زمان تێنه‌ داین.. ئە‌ز ڤێ مه‌دیا یا پێشكه‌تی، ژ بۆ زمان، چاندا كوردی و هشیارییا جڤاكا كوردی زۆر باش دبینم.. د باوه‌رییا من ده‌، گه‌ره‌كه‌ ئەم كوردێن رۆژاڤا د ڤێ مه‌دیا یا جڤاكی ده‌، كێم- زێده‌ ل چاره‌سه‌رییا كێماسیێن خوه‌ یێن كه‌سایه‌تی و هه‌بوونا خوه‌ ئا كوردی بگه‌رن.. سه‌باره‌تی من، ئا هه‌ری گرنگ؛ سه‌ربه‌ستییا زمانێ كوردی یه‌..

  به‌لێ نه‌یێنیێن وێ ژی هه‌نه‌؛ گه‌له‌ك كه‌سێن، كو ڤێ مه‌دیایێ بكارتینن د جیهانه‌كه‌ جودا ده‌، دووری جڤاكا خوه‌ دكه‌ڤن.. نه‌خوه‌شیێن ده‌روونی و ته‌ندورستی چێ دكه‌.. ب رێیا وێ شه‌رێن تایبه‌ت ب ناڤێن سه‌خته‌ تێنه‌كرن.. دزییا نڤیساندنان ب رێكا (کۆپی و پاسته‌) تێنه‌كرن.. به‌رنامه‌یێن بێ چاڤدێری، دژی پیڤانێن سنجی/ ئەخلاقی یێن جڤاكێ، هن بكارتینن.. مرۆڤان ژ ناڤا جڤاكێ ب دوور دخینه‌.. ئە‌و شێرانییا مالبات و جڤاكێ قه‌لس دكه‌.. سه‌ردانا مرۆڤان ژ هه‌ڤ ره‌ كێم دكه‌.. مه‌ترسییا وێ ژ زارۆكان ره‌ زۆر مه‌زنە.. به‌لێ یا هه‌ری مه‌زن، كو خوه‌ندنا پرتووكان د ناڤ نفشێن نوو ده‌ تا پله‌یه‌كه‌ مه‌زن پووچ كرییه‌.. ژ خوه‌ وه‌ك، كو دیارە، جڤاك ب خوه‌ندنێ پێش دكه‌ڤه‌.. هه‌م ژی دكارم ببێژم، كو تا پله‌یه‌كه‌ مه‌زن ڤێ مه‌دیا یا جڤاكی چاپه‌مه‌نییا كاخه‌تی د گه‌له‌ك واران ده‌ ل پاش خوه‌ هشتییه‌ و ئێدی نه‌ما‌ به‌رده‌سته‌ وه‌ك هه‌یامێ به‌رێ.. هن كێماسیێن وێ یێن دن ژی هه‌نه‌، لێ هه‌ر چاكیێن وێ زۆر مه‌زنن.

سه‌باره‌تی وه‌لات و وه‌لاتیێن مه‌ ل رۆژاڤایێ كوردستانێ، كو رۆژا ئیرۆ د ره‌وشه‌ك ئاوارته‌، دژوار و ته‌ڤلیهه‌ڤ ره‌ ده‌رباس دبن؛ تێ گۆتن، كو 92 پارتی، رێخستن، كۆمه‌له‌، سازی، هه‌ڤرێزێن خۆرتان، هۆل و مالبه‌ندێن ره‌وشه‌نبیری، هه‌ڤگرتنێن ژنان، نڤیسكاران، مافێ مرۆڤان و سازیێن تێڤه‌ل لێ هه‌نه‌ و هه‌ر یه‌ك ژ وان، د ڤێ مه‌دیا یا جڤاكی و نێتێ ده‌ سترانه‌كه‌ جودا، ل گۆر به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ دبێژە..!

وه‌ك نڤیسكاره‌كی، كو ئەز د ره‌وشا جڤاكا مه‌ كوردێن رۆژاڤا ده‌ دپۆنژم و ل تابلۆیا سیاسه‌تمه‌دار، ره‌وشه‌نبیر و هونه‌رمه‌ندان مێزه‌ دكم، دبینم، كو ئەو هه‌ستێ نه‌ته‌وی، هن ب هن د ناڤ مه‌ ده‌ قه‌لس و لاواز دبه‌..! سیاسه‌تمه‌دار، سیاسه‌تا خوه‌ ب زمانێ ئە‌ره‌بی دكن..! یه‌كیتیێن نڤیسكاران، بێتر ژ نڤیسكاریێ، سیاسه‌تێ دكن و گه‌له‌ك ژ ئەندامێن وان به‌رێ خوه‌ ددن نڤیساندنا ب زمانێ ئە‌ره‌بی..! ئە‌ز نه‌ دژی زمانێ ئە‌ره‌بی مه‌، لێ وه‌ك، كو كورد دبێژن: «لێڤ ژ درانان پێشترە».  رۆژا ئیرۆ، ل گۆر ڤێ ره‌وشا خه‌راب، كو ئەم تێره‌ ده‌رباس دبن، مێزه‌ دكم، كو ده‌نگبێژ و هونه‌رمه‌دن، یێن كو بێ پلان هه‌ستێ نه‌ته‌وی ب سترانێن خوه‌ دپارێزن.. د ڤێ ده‌ربارێ ده‌ سپاسییا وان ژ دل و جان دكم.

د باوه‌رییا من ده‌، ل گۆر ڤێ ره‌وشا خه‌راب، كو ئەم تێره‌ ده‌رباس دبن، مه‌دیا یا جڤاكی ژ مه‌ ره‌ ده‌رفه‌ته‌ك زێرینە.. زێرینە، كو ئەم د رێكا وێ ره‌ گۆتنا خوه‌ بكن یه‌ك، به‌رڤه‌دێریێ د به‌ر خاك و هه‌بوونا خوه‌ ده‌ بكن و كه‌ڤرێن خوه‌ ب سه‌ر سه‌رێ نه‌یارێن خوه‌ ده‌ بدێرن! وه‌ك كو باپیرێن مه‌ ژ مێژ ڤه‌ گۆتنه‌: «كو با هات كه‌ڤرا بدێره‌، كو با نه‌هات گوه بدێره‌!».

ئیرۆ، رۆژ رۆژا كه‌ڤردێرانێ یه‌..! گه‌ره‌كه‌ ئەم د ڤێ مه‌دیایێ ده‌ ژ گوهدێرانێ ده‌رباسی كه‌ڤردێرانێ ببن..! كه‌ڤرێن خوه‌ ب سه‌ر سه‌رێ وان كه‌سێن، كو ناڤێ كوردان ره‌ش دكرن و دكن و دژی ئازادی و سه‌رخوه‌بوونا كوردستانێ بوون، ببارینن و به‌رڤه‌دێریێ د به‌ر هه‌بوونا خوه‌ ده‌ بكن.. نه‌ كو ئەم خوه‌ ب خوه‌، د ڤێ مه‌دیایێ ده‌ شه‌رێ هه‌ڤ بكن..! بێگومان ئەڤ ره‌وشا ته‌ڤاهییا خه‌لكێن رۆژهلاتا ناڤینە ژی..

سه‌باره‌تی من و ڤێ ره‌وشا وه‌لاتێ مه‌ یا ته‌ڤلیهه‌ڤ ل رۆژاڤا، دبینم زۆرە، كو ئەز كاربم كاره‌كی هه‌ڤبه‌ش ب هنا ره‌ بكم..! ڤێجا وه‌ك كو ئەز ژ مێژ ڤه‌ فێری خوه‌ندنێ بوومه‌، جاره‌كه‌ دن، د مالا خوه‌ ده‌، من به‌رێ خوه‌ دایه‌ خوه‌ندن و گوهدێرانێ.. ب ته‌نێ هن جاران، هن تشتان ژ نڤیس و ئارشیڤێ خوه‌، یێ كو ب كه‌دا سالان هاتییە‌ كۆمكرن، د ڤێ مه‌دیا یا جڤاكی/ سۆسیال مه‌دیا ده‌ به‌لاڤ دكم.

ڤان بابەتان ببینە

ناكۆكی و چارەسەكرنا ناكۆكییان د قوتابخانێ‌ دا

ئیمان نەزیر  رەمەزان داكو بزانین ناكۆكی چییە؟ ب پێدڤی دزانین پێناسەیەكا كورت بدەینێ، ناكۆكی: ئانكو …