پەرتووکا ئالان دۆنو.. مەترسیێن بێبەھاییبوونێ!

سەرنڤیسەر

نڤیسەرێ کەنەدی ئالان دۆنو Alain Deneault (١٩٧٠ – ) ل ساڵا ٢٠١٧ێ پەرتووکەک ب ناڤێ (La médiocratie   چاپکرییە. ڕامانا ناڤێ پەرتووکێ دبیتە (خرابی، نەجھی، نەڕندی) یە. ھەرچەندە ب زمانێ عەرەبی ڕامانا (الرداءة) ددەت، بەلێ وەرگێڕا کوەیتی مەشاعل عەبدولعەزیز ئەلھاجری ل ژێر ناڤێ (نظام التفاھة – سیستەمێ بێبه‌ھاییبوونێ) وەرگێڕایە سەر زمانێ عەرەبی. کۆپییا ئینگلیزی یا ڤێ پەرتووکێ ب ناڤێ (Mediocracy: The Politics of the Extreme Centre یانکو میانڕەوی: سیاسەتا توندییا ناڤەندی) یە.  ئەڤێ پەرتووکێ، کو ژ پێشەکییەکێ و چار پشکان ل گەل دویماھییەکێ پێک دھێت، ل ڤان سالێن دویماھیێ، ناڤوده‌نگییەکا زۆر وەرگرتییە و بوویە جھێ گەلەک گەنگەشە و گۆتوبێژان ل ناڤەندێن ھزری و ئەکادیمی.

 ئالان دۆنو دبێژیت: “ئەم ل سەرده‌مەکێ دیرۆکی یێ جودا ژ سەردەمێن بۆری دژین، کو تێدا کەسێن نە ژ ھەژی بزاڤا وەرگرتنا دەستھەڵاتێ دکەن، بێی رەچاڤکرنا پیڤەرێن بەری نھا د بەرپا. تەخەک، کو ھەستێ ب بەرپرسیارەتیێ نەکەت، کو ژ د پترییا حالەتان دا کەسێن تێنەگەھشتی و خودان ھزرەکا سەرڤەیی نە و ب درەو درووشمێن دیموکراسیێ و ئازادیێ بلند دکەن”. نڤیسەرێ پەرتووکێ، پتر باس ل ڤی سەردەمی دکەت و بێژیت: “مەترسی د وێ چەندێ دایە ئەگەر ململانێ و ھەڤڕکی د بەرژەوەندا ڤان کەسێن بێبھا دا بیت، چونکی دەم یێ ھاتییە گوھۆڕین، ئیدی راستیێ و به‌ھایان جھێن خو یێن دروست نەمایە. کەسێن ھیچ و پويچ و بێبه‌ھا، ب گەندەلی و خرابکارى یێن خۆ ده‌ست ب سەر ھەر تشتی داگرتییە. ب نەمانا به‌ھا و پرەنسیپێن پایە بلند، گەندەلییا پرۆگرامکری، کەسێن دەمدەمی ب گێول و رەوشتێن بێبه‌ھا یێن ھاتینە پێش و سەردەم یێ بوویە سەردەمێ ئەشقی و دز و کەسێن بێپرۆگرام”.  پەرتووک گەنگەشەیا زۆربوونا دیاردەیا بێبەھاییبوونێ د ناڤ جڤاکێن پێشکەفتی دا دکەت. ھەروەسا تێگەھێ بێبەھاییبوونێ ب ئاوایێ تەسکدیتنا ھزری و رەوشەنبیریڤە گرێددەت و ئەگەرێن پەیدابوونا وێ دەستنیشان دکەت و چەند خالان ددەتە خویاکرن:

– سەرھلدانا نوی یا سیاسەتمەدارێن پوپۆلیست و کاریگەرییا وان ل سەر سیاسەتێ.

– سیستەمێ شکەستئینایی یێ پەروەردێ و داکەفتنا ئاستێ زانینێ و فێربوونێ.

– لاوازبوونا رەخنەیا ئاڤاکار و کێمبوونا دەستھەلی و ژیریێ.

دۆنو، ھندەک پێشنیازان وەکو چارەسەری بەرچاڤ دکەت، داکو بەرھنگارییا (سیستەمێ بێبەھایيبوونێ) بھێتە کرن، لەوما داخوازا گرنگیدانێ ب به‌ھایێن مرۆڤایەتی و ھزرا رەخنەیی و دوبارە رێکخستنەڤا بەھایان و دانەناسینا تێگەھان و ریسواکرنا دیاردەیێن پوپۆلیست دكه‌ت.

ڤان بابەتان ببینە

رەوشەنبیر و جڤاک

سەرنڤیسەر رەوشەنبیر، ستوینێن سەرەکی یێن هەر جڤاکەکی نە. ئەو ب رێیا بەرهەمێن خۆ، دبنه‌ دەنگێ …