بەرهەڤکرن: مەتین
گەنجێن پارێزگەها دهۆکێ وەسا دبینن، کو پارتی دیموکراتی کوردستان د کاودان و رەوشێن هەری دژوار و زەحمەت دا، بەڕەڤانی ژ مافێن رەوا یێن گەلێ کوردستانێ کرییە و پارتی ئەو هێزە یا ب خەبات و قوربانیدانەکا مەزن شییای ببیتە پارتیا هەری مەزن یا سیاسی ل سەر ئاستێ کوردستانێ و ئێراقێ. گەنجێن پارێزگەها خۆ یا دکەن، کو خەمو ئێکێ و دوماهیێ یا پارتی پاراستنا کوردستانێ بوویە و ل بن سیبەرا پارتی کوردستان یا ئاڤەدان و ئارامە. ژ بەر ڤێ یەکێ ژی پترییا گەنجان د هەلبژارتنێن پەرلەمانێ کوردستانێ دا ل رۆژا 20ێ 10ێ 2024ێ، دێ دەنگی دەنە لیستا 190 یا پارتی دیموکراتی کوردستان.
ھونەر ئیبراھیم، ل دۆر هەلبژارتنێن پەرلەمانێ کوردستانێ بۆ مەتین گۆت: «هەلبژارتنێن پەرلەمانێ کوردستانێ دەلیڤەکا مەزنە بۆ پاراستنا مافێن گەلێ کوردستانێ، ئامادەییا بهێز یا پارتی ل پەرلەمانێ کوردستانێ گەرەنتییا بدەستڤەئینانا مافێن مە گەنجا یە. ئارمانجا پارتی یە ب ئاشتی و گەهشت ب هەمی مافێن وەلاتیبوونێ بۆ کوردستانییان بدەستڤە بینیت، ژ ئازادیێ و بریاردانێ ل سەر چارەنڤیسێ بگرە، هەتا ژیانەکا ژ هەژی. هندی پارتی یا بهێز بیت پێگەهـ و مافێن دەستووری یێن هەرێما کوردستانێ پاراستیتر و مسۆگەرترن. ئەمێن گەنج دزانین، کو ئەگەر خۆراگرییا پارتی نەبا چارەنڤێسێ کوردستانێ ڤ تەبایی، دا یێ نەدیار بیت، ژ بەر ڤێ چەندێ دەنگدان بۆ پارتی دێ ئارامی و ئێمناهییەکا زێدەتر بۆ کوردستانێ مسۆگەر کەت. ژ بۆ ژیان و پاشەرۆژکا باشتر و پشتراستتر و کوردستانەکا ئارامتر، ژ بۆ پاراستنا گەل و ئاخا وەلاتی، دەنگی دێ دینە لیستا ژمارە (١٩٠) یا پارتی دیموکراتی کوردستان».
بلند جاسم، بۆ مەتین گۆت: «نیزیکی ٧٨ ساڵن پارتی دیموکراتی کوردستان خەباتێ دکەت، هەر ژ خەباتا چیای و دەردەسەری و هەژاری و بندەستی و نەرۆنییا پاشەروژێ، پارتی ژ ڤێ خالێ دەستپێکر و بەردەوام بوو. ئەز دبینم، کو ب تنێ پارتی دیموکراتی کوردستان کار ژ بۆ بدەستڤەئینانا مافێن مللەتێ کوردستانێ دکەت. پارتی چ جاران خو نەدایە پاش، بەلکو ئامادە بوویە خوینا خۆ برێژیت پێخەمەت پاراستن و بەرژەوەندییا هەرێما کوردستانێ. ل دویڤ هزرا من، ب تنێ پارتی ب سەرکردایەتییا سەرۆک بارزانی دشێت ڤێ قوناغێ ژی دەرباز بکەت و مە هەمییا پێکڤە بەرەڤ پاشەرۆژەکا رۆناک و پاراستی ڤە ببـەت. لەورا ژ بۆ پاراستنا قەوارەیێ هەرێمی و بەرژەوەندییا گشتی ئەز ب رەوا دبینم، دەنگێ من بۆ پارتی دیموکراتی کوردستانێ بـیت.»
رەنی عەبدولرەحمان ل سەر مژارێ بۆ مەتین گۆت: « پارتی ئەو پارتیا سیاسی یە، کو کار و ئەرکێن وێ یێن سەرەکی پاراستنا قەوارەیێ سیاسی و پاراستنا ئێک پارچەییا هەرێما کوردستانێ یە. پارتی بب ەردەوامی خۆدان خەبات و تێکۆشانە، لەوڕا ل گورەی نێرینا من دڤێت ئەم وەکو گەنج دەنگێ خوە بدەینە لیستا پارتی دیموکراتی کورستان، چونکی بهێزبوونا پارتی بهێزبونا کوردستابێ یە».
حەسەن جەواد، سەبارەت ب ڤان هەلبژارتنان کا دێ بۆچی دەنگێ خۆ دەتە لیستا پارتی بۆ کۆڤارا مەتین دبێژیت: «پارتی ئێکانە هێزا سیاسی یا کوردستانێ یە، کو هەر ژ رۆژا هاتییە دامەزراندن هەتا نها ،کار ژ بۆ بدەستڤەئینانا مافێن رەوا یێن گەلێ کوردستانێ کریە، لیستا پارتی لیستا خۆراگریێ یە، لیستا بەرهەمێ خوینا شەهیدانە، لیستا بەرەڤانیکرن ژ کەرامەتا گەلێ کوردستانێ یە، دڤێت ئەم باش بزانین هەلبژارتن و پرۆسیسا هەلبژارتنان ل کوردستانێ بەرهەمێ خەباتا پارتی دیموکراتی کوردستانە، سەرۆک بارزانی ئێکەم کەس بوو، کو داخواز کری هەلبژارتن ل کوردستانێ بهێنە کرن، لیستا پارتی لیستا ژناڤبرنا داعشێ یە، ژ بەر ڤێ یەکێ ژی وەکو گەنجەکێ ئەز دێ د هەلبژارتنێن پەرلەمانێ کوردستانێ دا دەنگێ خوە دەمە لیستا ١٩٠ یا پارتی دیموکراتی کوردستان و هەروەسا ئەز داخواز ژ هەموو گەنجێن پارێزگەها دهۆکێ ژی دکەم، کو رۆژا دەنگدانێ بچنە سەر سندۆقێن دەنگدانێ و دەنگێ خوە بدەنە لیستا سەرۆک بارزانی، لیستا شەهیدان دا کوردستان هەر یا ئارام و ئاڤەدان بیت».
ماڤی ئومید یوسف، گۆت: «ئەز وەک گەنجەک، من پارتی هەلبژارتییە داکو د سەنگەرێ ڤێ پارتیێ دا خەباتێ بکەم و ئامادەبم بەردەوام کاری بۆ بکەم و قوربانی بۆ بدەم و گومان ژی د وێ دا نینە، کو دەنگێ من هەر بۆ پارتی یە. ژ ڤێ دیتنێ ئەز پشت ب چەند بنەمایان گرێدەم، وەک: من باوری ب پەیرەو و پرۆگراما پارتیێ هەیە. دیسان من باوەری ب پرەنسیپێن کارێ پارتیاتیێ هەیە هەر وەسا، من باوەری ب خەبات و قوربانیدانا پارتیێ هەیە، کو ل پێناڤ بدەستڤەئینانا ئارمانجێن گەلێ کورد دا بوویە. دیسا من قەناعەت ب دلسۆزی و ژێهاتیبوونا سەرکردایەتیا پارتیێ هەیە. من قەناعەت ژ وێ چەندێ هەیە،کو پارتی پارێزڤانێ راستەقینە یە ژ مافێن گەلێ کورد و چ جاران ئامادە نەبوویە رێکەفتنێ ل سەر ڤان مافان بکەت و چاوا د رابردوویێ دا قوربانی بۆ دایە، ئامادە یە د پاشەرۆژێ ژی دا ژی قوربانیێ بۆ بدەت.
تەحسین مەمو، سەبارەت ب ڤێ ئێکێ کا بۆچی دێ دەنگێ خۆ دەتە لیستا ژمارە ١٩٠ یا پارتی دیموکراتی کوردستان بۆ مەتین دیار کر: « پارتی بۆ دەمەکێ ژی دەست ژ خەبات و قوربانیدانێ ژ بۆ بدەستڤەئینانا مافێن رەوا یێن مللەتێ خۆ نەبەردایە و هەر یا بەردەوامە، سەرەرای قەیرانێن جودا جودا وەكی دارایی و شەڕێ تیرۆرستێن داعشێ و گەفێن ل سەر هەرێما کوردستانێ، لێ پارتی بەردەوامە د خزمەت کرنا کوردستانێ دا، زێدەباری گەلەک ئاریشان ژی لێ کاروانێ ئاڤەدانیێ و خزمەتێ بەردەوامە. خالەكا دی یا ئەز گەلەك پێ سەرسام ئەڤ ئێماناهی یە، یانكو دبن سیبەرا حوكمڕانیا پارتی شەرەف و كەرامەتا هەمی وەلاتیان یا پاراستیە، زۆرداری ل سەر چ بیروباوەرێن جودا نینە، ئەو یەک ژی بێگومان گەلەک یا گرنگە، ژ بەر ڤان خالان و گەلەک خالێن دی ژی ئەز وەکو گەنجەک دێ دەنگێ خۆ دەمە لیستا ١٩٠ یا پارتی دیموکراتی کوردستان».
پەیمان موسا، وەکو کچا شەهیدی وەسا نێرینا خوە بۆ دەنگدان ب لیستا پارتی بۆ کۆڤارا مەتین دیار دکەت: «گەلەك ئەگەر هەنە، كو ئەز دەنگێ خۆ دەمە لیستا پارتی، چونکی ئەڤ پارتە ئێكەم پارتا كوردی یە ژ بۆ خزمەتا تەڤایا مللەتێ كورد و نیشتیمانی و وەڵاتپارێزییێ هاتییە دامەزراندن. ئینتیمایا نشتیمانی ل دەڤ پارتی گەلەكا بهێزە، ل بن دەستهەلاتا پارتی پاشەرۆژا كوردستانێ یا پاراستییە و چ جارا ئاخا پیرۆزا كوردستانێ ناهێتە فرۆتن و ڕێز ل خوینا شەهید و قوربانیێن كوردستانێ دێ هێتە گرتن، لەوما دەنگێ من بۆ پارتییە چونكی بو ماوێ ٧٨ سالایە، پارتی یا بوویە چەترەكا بەرین، هەمی ئایین و ئول و نەتەوەیان دپاڕێزیت، ژ بەر ڤێ یەکێ ژی هێڤیدارم هەموو گەنجێن مە دەنگێ خۆ بدەنە لیستا ١٩٠، کو د هەمان دەمی دا لیستا هەموو خەلکێ کوردستانێ یە».
رۆناك ئدريس عهلی، وەکو کچەکا گەنج سەبارەت ب دەنگدان لیستا ١٩٠ وەسا بۆ کۆڤارا مەتین ئاخڤی: «ب ئەرک و مافێ خۆ دزانم، دەنگێ خۆ بدەمه لیستا شەهیدان و قوربانيدانێ، کو هەمی ئارمانجا ئەڤێ لیستێ ئەو بوویە، خەلکی کۆمڤە بکەت ل سەر بنەمایێ یەکسانییێ و دادپەروەرییێ، خۆدایێ مەزن مێشكهكێ دایە مە دا بریارێن دروست پێ بدەین و بشێين وی تشتێ باش هەلبژێرین، یێ ژیان و پاشەرۆژا مە باش دکەت، لهوما ئەز وەک دەنگدەرەک ب ناخەک پری هەست و ڤیانا وەلاتی دڤێت هشیار بم و بزانم کا دێ دەنگی خۆ دەمە کیژ لیستێ، چونکی دەنگێ مرۆڤی وژدانا مرۆڤییە، پێدڤییە ئەم وێ لیستێ هەلبژێرین يا ههر دهم بوويه دەنگ و ئاوازێن گەنجان، دایکەک بۆ زارۆیێن بێسەمیان و سیبەرەک بۆ هەمی نەخۆشیێن مللەتی. ئهو پارتا سیاسی ئەوا ناموس و کەرامەت و ژيانا مه ژ دکتاتورێن مینا سەدامی، تیرورستێن داعشێ، گرۆپێن تێکدەرێن وێ پاراستى ب تنێ ئهو ژ ههژى دهنگێ مه يه، دێ چهوا خوینا شەهیدێن داستانا سحێلا و پردێ ژبیر کەین و خيانهتێ ل زارۆیێن وان كهين. ب ديتنا من پێدڤيیه ب وژدان دهنگێ خۆ بدهينه ليستا پارتى ديموكراتى كوردستان يا ژماره 190 و هاندانا گهنجان بدەین بۆ دهنگدان ب ئهڤێ ليستێ».
هشيار ئیسماعیل، وەکو گەنجەک دبێژیت: « ئەز وەک گەنجەک دێ دەنگی خۆ دەمە لیستا ١٩٠ ژبەرکو ڤێ حزبێ خەبات کریە بۆ دوزا نەتەوا کورد و بۆ سەربەرزی و سەرخۆبوونا کوردستانێ وە هیچ دەمەکی سازش ژ ماف و دەستكەفتێن كوردان نەكريه. ل بەرفێ چەندێ دەنگی دێ دەمە پارتی چونکە وەک حزبەکا دیموکراتى جەماوەری پێشکەفتنخواز نوێنەرايەتيیا نەتەوا کوردو گەلێ هەرێما کوردستانێ لە عێراقێ دکەت ول پێناڤ مافێن ڕەوا خەباتێ دکەت،پ ارتى باوەڕی ب فرە پێکهاتەیی ل هەرێما کوردستانێ هەیە و دان ب مافێن پێکهاتەیان دکەت و خەباتێ دکەت پێشئێخستنا جڤاکی لسەر بنەما هەڤووەلاتيبوون و یەکسانی و ڕێزگرتن ل ماتان بێ گوهدان ڕەگەز و ئایین و مەزهەب و جیاوازیێن کلتوری».
ئالان رهسول ژی سەبارەت ب ڤێ یەکێ کا بۆچی دێ دەنگێ خۆ دەتە لیستا ١٩٠ بۆ مەتین دبێژیت: «دهمێ ئهم دبينين ل چار دهورى مه دوژمنن و ب ههمى رێكان يێ ژههرێ د ناڤ مه دا بهلاڤ دكهن و هندهك هێزێن ناڤخۆیى ژى ههنه پشتگيریيا ئهوان دكهن و دهستێن خۆ كرينه د ناڤ دهستێن دژمنى دا بۆ ژ ناڤبرنا مه، پێدڤييه ل وى دهمى ئهم براوهستين و ب هشيارى و ژيرانه هزرا خۆ د ههلبژارتنا ئهوێ ليست و لايهنى دا بكهين يا ههردهم خهما وێ ئهڤ مللهته بوویە، ههردهم ب ههمى شيانێن خۆ ڤه و ب درێژاهييا ديرۆكا خۆ كار بۆ پارستنا گهل و نهتهوا خۆ كرى. بێگومان و بێدودلى دهنگێ من بۆ وێ پارتا سياسيه يا ب گوهلێبوونا ناڤێ سهرۆكێ وێ و ديتنا ئهوى ب تنێ وهلات و نهتهوه و كوردينى دهێته بيرا مرۆڤى، ئهو ژى خودانا ليستا ژماره190 پارتى ديموكراتى كوردستانه».
ديمهن ئازاد، ژی وەسا سەبارەت ب دەنگدان ب لیستا پارتی وەسا بۆ مەتین ئاخڤی: «پارتی دیموکراتی کوردستان ئێكانه پارتا سياسيیا كوردستانێ یە، كو ههر ژ دهستپێكا دامهزراندنا وێ ل سالا 1946ێ ههتا نوكه ب بهردهوامى د قوناغێن جودا جودا دا، ب گهرم و گۆرى خهبات و خزمهتا گهل و وهلاتێ خۆ دكهت، ئهو جهێ پارتى لێ بيت ئاڤهدانى ئێمناهى خزمهت لێ ههيه، ئهو پارتیا باب و باپيرێن من ل دويڤ رێبازا وێ چووين و ههردهم دگهل مللهتێ خۆ بوون ههر پارتی يه، لهوما دهنگێ من بۆ ليستا وێ يا ژماره 190، ب تنێ ئهو ليست و پارتیه ژ ههژى دهنگێ مه یه».
دێژین مسعود عبدللە: خەباتا سیاسی یا پارتیا دیموكراتی كوردستانێ پارا ستنا قەوارا هەرێمێ و پاراستنا پرسا نەتەوا كورد فاكتەرەكێ سەرەكینە، ئەز وەك گەنجەك پارتیا دیموكراتیا كوردستانێ دهەلبژێرم چونکی رولێ پارتێ د پرسێن سیاسی یێن ناڤخوی و دەرڤە دا بەرز د نرخینم كاركرن بو ئازادیا كوردستان مانەڤایا هەرێمەكا بهێز د چار چوڤێ دەولەتا عیراقێ دا خونەچەماندن ژ بۆ بریارێن دویر ژ دەستور گرنگی دان ب رولێ گەنجان و ئافرەتان دناڤ سیاسەتا پارتیا دیموكراتی كوردستانێ . پاراستنا پێكڤە ژیانێ وگرنگیدان ب رولێ پێكهاتەیان چەسپاندنا ئاشتێ و تەبایێ بنەمایێن دیموكراسێ ئێكتر قەبویل كرنێ رێزگرتنێ یە هەبونا ئیرادەیەكا بهێز بو ئاڤەدانكرنا كوردستانەكا بهێز پێشڤەبرنا كوردستانێ د سێكتەرێن. خزمەت گوزاریێدا. تو یێ گەنج دەنگی ب دە لیستا ١٩٠، کو لیستا حزبەكێ یە خودان دیرۆكەکا تژی سەرفەرازی یە و سەرۆکەکێ کاریزمایی و بهێز هەیە.»
نیدا قەمەر زەمان، وەکو کچەکا گەنج، بۆ مەتین دبێژیت: « ئەز وەك کچەك ژبەر هندێ دێ دەنگێ خۆ دەمە پارتی چونکی پارتی ئەڤرو خۆدان مەزنترین پێگەها جەماوەرییە پارتییەك ڕاست و دڕوستە ل سەر ڕێکەک ڕاست و سەر بنەمایێن ڕێبازا پیروزا بارزانی نەمر خەباتێ و خزمەتێ دکەت و چجاڕا ل سەر مافێن مللەتێ کوڕد بێدەنگ نەبوویە هەردەم هەولا بدەست ڤە ئینانا مافێ خەلکێ هەڕێما کوڕدستانێ کریە هەروەسا پارتی ئێکەم حزبە شیایە ٧٨ سالان خەباتێ بکەت بێی کۆ خیانەتێ ل ملەتێ خۆ بکەتن پارتی ل هەمی کاودانێن نەخۆش یێن ب سەر مللەتێ مە هاتین یا خۆکریە چەپەر و ئەڤرو یا بوویە دروشم کۆ پارتی دەریایا خوینێ یارێتی».
رائید صەلاح: ئەز وەکو گەنجەک من بڕیارا خۆ یا دای کو دەنگ ب پارتی دیموکراتی کوردستان بدەم چونکی دەنگدان ب پارتی دەنگدانە ب بەرگیریکرنا قەوارەیێ هەرێما کوردستانێ. ئەڤ دەنگدانە، دەنگدانە ب دروشمێ خۆنەچمینن دەنگدانە ب درێژە پێدانا خەباتا سەربازی و مەدەنی بۆ پاراستنا سەرجەم دەستکەفتێت هەرێما کوردستانێ. ب دیتنا من، ژبلی پارتی دیموکراتی کوردستان هەمی حزبێن دیکە یێت هەرێما کوردستانێ ل رۆژا روون خیانەتێ ل خەلک و خاکا هەرێما کوردستانێ دکەن و یێن بوینە ئەگەرێ سەرهەلدانا هەمی قەیرانێن هەرێما کوردستانێ. ڤێجا ئەز چەوا چێدبیت ئەز ویژدانا خۆ ئارام نەکەم و دەنگ ب پارتی دیموکراتی کوردستان نەدەم.»